lende natuur. Vanuit een derde standpunt of primaire positie is het zelfs denkbaar dat beide samenvallen, of aspecten zijn van hetzelfde. Bedenk daarbij dat het werkwoord vertellen ook is te lezen als ‘maken’ en ‘scheppen’. Dat betekent dat we niet alleen oog moeten hebben voor wat de mens over de natuur te zeggen heeft en van haar maakt en heeft gemaakt, maar ook oog moeten hebben voor wat de natuur over de mens te zeggen heeft en van hem of haar maakt of heeft gemaakt. Daarbij blijkt al snel dat de mens als zodanig een natuurproduct is en dat de geschiedenis van de mensheid is te begrijpen als een natuurgeschiedenis. De gedachte dat de vertelde natuur vroeg of laat het hele verhaal zal zijn, is vanuit de logica van natuurverhalen dan ook een verwording. Natuurverhalen proberen de werkelijkheid juist te begrijpen vanuit de gedachte dat de vertelde en de vertellende natuur zich tot elkaar verhouden als de strengen van een dubbele helix. Als de rijkdom van historische natuurverhalen is te zien als de takken en de twijgen aan een stam, dan wordt deze stam (de stam van de Stamboom van Natuurverhalen) gevormd door de dubbele helix van vertelde en vertellende natuur. Deze samenhang is het narratief ofwel het Natuurverhaal (met kapitaal) dat als een rode draad door alle andere natuurverhalen heenloopt en hen verbindt tot het epos van mens en natuur. Dit narratief van het Natuurverhaal (dus de Stamboom gevormd door zo’n dubbele helix van vertelde en (dragende) vertellende natuur) heeft mogelijk een tijdloos karakter, terwijl alle natuurverhalen die er aan ontspringen tijdelijk zijn. Waarmee – maar dan gaan we misschien te snel – ook de vraag is gesteld of het verhaal van de samenhang van vertelde en vertellende natuur in het teken staat van tijdelijkheid of tijdloosheid. Natuurverhalen gaan dus over de kunst om de samenhang van beide vanuit een hypothetisch maar niet fictief derde gezichtspunt te vertellen (‘Uit het gezichtspunt van de eeuwigheid’, zou onze 27 Pagina 27

Pagina 29

Interactieve ejaarverslag, deze pdf of vaktijdschrift is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online uitgeven van online clubmagazines.

541 Lees publicatie 215Home