Maar hoe doen we dat? Allereerst door op zoek te gaan naar verhaallijnen die aansluiten op de dimensies van natuurvergetenheid. Wat zouden succesvolle activiteiten of non-activiteiten kunnen zijn die vergetenheden opheffen en leiden tot betrokkenheid? Op dit punt aanbeland lijken het open deuren: zijn we immers niet altijd al betrokken bij onze plaats, onze betekenis, ons contact met de omgeving? Zodra we het echter hebben over wildernis, verantwoordelijkheid, interdependentie, onze tijd en – niet te vergeten – onze vergetenheid... dan is de deur al veel minder open. Een fundamentele benadering van natuurverhalen pakt al deze lijnen bij de kop. Eerst afzonderlijk. Om vervolgens te zien hoe en waar twee of meerdere lijnen zijn te verweven tot gelaagde natuurverhalen. Verhaallijnen van plaats doordringen mensen van het natuurkarakter van cultuur en van het cultuurkarakter van natuur. Hoeveel zogenaamde natuurlijke gebieden (inclusief grote delen van de Amazone) zijn niet veel meer door mensenhanden bepaald, dan velen vermoeden? Hoeveel cultuuruitingen ontlenen hun bestaan niet aan natuurlijke fenomenen (denk aan muziek als vehikel voor het overwinnen van luchtvergetenheid). Cultuur en natuur vormen een begrippenpaar dat verder wijst dan zichzelf: namelijk naar een opheffing in de vorm van een natuurgeschiedenis waarbij mens en natuur door elkaar zijn. Terwijl de ‘natuur’ het domein is dat nog volledig in het teken staat van een survival of the fittest, staat ‘cultuur’ voor een domein waarin dit door beschavingstechnieken in andere banen is geleid. De notie van een natuurgebeurtenis drukt uit dat de mens het dier is dat het uiteindelijk in weerwil van, en dankzij zichzelf zover kan brengen dat de eigen survival of the fittest in het teken komt te staan van een survival van het totaal. Natuurverhalen kunnen ertoe bijdragen dat de eenentwintig130 Pagina 130
Pagina 132Interactieve digitale folder, deze artikel of PDF is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online bladerbaar maken van online vaktijdschriften.
541 Lees publicatie 215Home