teit, samenvalt met zijn waar. Betekenis en plaats zijn identiek. Waar ik ben bepaalt wie ik ben. Punt is echter dat wij altijd al ín de Natuur zijn. Daarom toont natuurvergetenheid zich in eerste instantie als plaatsvergetenheid. Met dien verstande dat een mens die zijn plaats is vergeten, ook een belangrijk deel van zichzelf is vergeten. Omgekeerd verwoord: volledig mens zijn vraagt om een bewustwording van je plaats in de natuur en (wat mij betreft) tussen de sterren. Vergetenheid van betekenis – Klassieke betekenistheorieën beroepen zich veelal op de correspondentie tussen dingen en woorden: dit in de taal betekent dat in de wereld. Diverse theorieën in de twintigste eeuw (structuralisme, postmodernisme) beroepen zich juist op het verschijnsel van het verschil of de differentie: dit is niet dat. Waar in het ene geval de correspondentie tussen taal en wereld basis van betekenis is, daar is in een van de wereld losgezongen intertekstuele werkelijkheid juist deze ‘differentie’ bron van betekenis. Maar is dit het hele verhaal? Is er niet nog iets fundamentelers, de mogelijkheidsvoorwaarde voor betekenis als zodanig? Voor postmodernen is dit een vraag in het luchtledige: er immers niets in de werkelijkheid om naar te verwijzen. De modernen (Descartes, Kant, Wittgenstein I) op hun beurt hebben amper oog voor het vermoeden dat er naast de zijnden, waarnaar woorden verwijzen, ook nog een ‘zijn’ zou kunnen zijn. Resumerend is te stellen dat álle taalsystemen áls taalsysteem blind blijven voor een eventuele taal die zich aan onze taal onttrekt. In lijn met Descartes wordt hier niet zelden de arrogantie aan ontleend dat dús alleen de mens denkt en spreekt en bewustzijn heeft en betekenis begrijpt. Was het niet Adam die in het paradijs een vrijbrief had om de dingen van namen te voorzien? Maar dan: welke bevrijding zou er niet kunnen uitgaan van het – al is het maar tijdelijk – afwerpen van het juk van de taal? Zou zich 103 Pagina 103
Pagina 105Voor tijdschriften, online clubmagazines en maandbladen zie het Online Touch content management system systeem. Met de mogelijkheid voor een web winkel in uw mailings.
541 Lees publicatie 215Home