misschien een nieuw perspectief van betekenis openen? Denkers als Adorno en Heidegger spraken over de Voorrang der Dingen. Staan natuurverhalen voor het avontuur om een Voorrang van de Natuur te verwoorden? Maar dan: met welke stem? Wat zou dáár de betekenis van zijn? Hoe zouden wij die begrijpen? Vergetenheid van contact – De opheffing van luchtvergetenheid is te zien als een elementaire manier van contactherstel met je eigen natuur en – volgens sommigen die er ervaring mee hebben – de Natuur in bredere zin. In zijn baanbrekende boek over de samenhang der wetenschappen (Het Fundament) waarschuwt Edward O. Wilson dat ons tijdperk hard op weg is om het Tijdperk der Eenzamen te worden omdat er zelden zoveel soorten van het wereldtoneel verdwenen als in onze tijd door ons toedoen. Uit deze onheilspellende duiding van het antropoceen spreekt een onvoorstelbaar gebrek aan compassie met andere soorten. We hoeven niet en masse à la Prinses Irene met bomen te gaan praten, maar het is evident dat onze beschavingen in toenemende mate gebukt gaan onder een vergetenheid van het belang van het contact met de natuur. Verblijf in de natuur werkt gezondheidsbevorderend en brengt je tot jezelf – dat inzicht spreekt in duizend stemmen uit vele onderzoeksrapporten. Laatstelijk nog uit het pamflet Eaarth van de Amerikaanse eco-activist Bill McKibben die ons voorhoudt dat een massale terugkeer naar een platteland met kleinschalige gevarieerde landbouw (cycli!) een van de beste manieren zou zijn om de dramatische effecten van de klimaatverandering te temperen. Zo’n terugkeer zou volgens hem ook een grote stap voorwaarts betekenen voor onze mentale gezondheid. Contact met de natuur – met inbegrip van onze eigen fysieke constitutie – is van oudsher een van de vitaalste tranquilizers. Indianen werden doorgaans niet ziek en stierven vaak pas voortijdig door een ontmoeting met de griepbacillen die de veroveraars voor104 Pagina 104
Pagina 106Scoor meer met een web winkel in uw reclamefolders. Velen gingen u voor en publiceerden sportbladen online.
541 Lees publicatie 215Home