Leren was min of meer synoniem met kennis verwerven. Deze grenzen kunnen echter ook fricties en misverstanden oproepen en daarmee ook vernieuwende processen (ver)hinderen. Voor fundamentele veranderingen krijgen diverse bestaande praktijken een nieuwe inhoud en worden op een nieuwe manier met elkaar verbonden. Het leren krijgt dan een strategische en actiegerichte betekenis en kan worden aangeduid als “netwerkleren”. Netwerkleren impliceert het overschrijden van grenzen, is actiegericht en dienend aan het bereiken van ambitieuze doelen op het niveau van de samenleving. Met een InnovatieCampus willen we deze vormen van leren ondersteunen ten behoeve van fundamentele systeeminnovaties of grensverleggende vernieuwingen gericht op maatschappelijke vraagstukken. Diverse soorten ‘leerbehoeften’ in de praktijk Inleiding Leren is altijd aan de orde bij het ontwikkelen van nieuwe concepten13. Een lerende aanpak evolueert mee met de stadia van ontwikkeling. Die stadia zijn te beschouwen als ruimtes waarin verschillende doelen aan de orde zijn. Globaal gezien is het doel in de ontwikkelruimte om van idee tot pilot te komen, in de tussenruimte om van pilot tot meerdere toepassingen te komen en in de opschalingsruimte het concept tot ‘mainstream’ te maken. De tussenruimte is cruciaal vanwege twee zaken: de nieuwe routines en de nieuwe bekwaamheden. next practi Transi eti ce 35 13 Coenders, M. en H. Smit, G. Fonk (2008). Kennisassimilatie: verslag van een collectief leerproces over kennisoverdracht bij vernieuwende concepten in de Groene Ruimte. Utrecht, InnovatieNetwerk best practi ce first practi ce Ontwikkelruimte Tussenruimte Opschalingsruimte Figuur 1: Verloop van een innovatietraject in drie stadia. De tussenruimte volgt op de ontwikkelruimte waarin veelal door een kleine groep bevlogen mensen het baanbrekende concept wordt uitgedacht en waarin het tot een pilot komt. Het leren gebeurt daarin vaak impliciet door het doen. De tussenruimte gaat vooraf aan de opschalingsruimte waarin de maatschappelijke inbedding en transitie gestalte krijgt. In dat stadium gaat het om heel veel partijen die een verandering ondergaan. De overgang van ontwikkelruimte naar tussenruimte is niet zonder risico’s. De initiële werkwijze berust vaak op de energie van ‘believers’ in het concept, het experimenteren in een beperkte context en voldoende middelen om van een pilot een succes te maken. In de tussenruimte vallen de betrokkenen van het eerste uur soms weg of verliezen hun aandacht. Nieuwe belanghebbenden kunnen als lastig worden Tid j Pagina 44

Pagina 46

Heeft u een uitgave, ibrochure of digitale onderwijs catalogussen? Gebruik Online Touch: cursus online bladerbaar publiceren.

532 Lees publicatie 205Home