opwekking en in Petten voor medische doeleinden. Dat laatste wil ik wel geloven, het eerste niet. Door de liberalisatie en privatisering van de energiebedrijven zijn deze merendeels in buitenlandse handen gevallen. Omdat deze bedrijven op commerciële basis opereren, hoeden ze zich wel voor een hachelijke onderneming als het bouwen van een kerncentrale op onze bodem. Kernenergie voor Nederland maar niet in Nederland, wordt er waarschijnlijk stilzwijgend gedacht op de hoofdkantoren in Dortmund, Stockholm, Brussel en Parijs. En daarom trok de opening van het hoogspanningslaboratorium bij de KEMA in Arnhem zo mijn aandacht. Want wanneer in Europa kernenergie nieuw perspectief krijgt door de marktliberalisatie, de klimaattop en de ontwikkelde inherent veilige reactoren, dan zijn nieuwe Oost-West hoogspanningslijnen op basis van gelijkspanning en vermogenselektronica één van de sleutels tot een duurzamer continent. Drie HVDC-lijnen over 4 tijdzones, van Lissabon tot de Kaspische zee, van Londen tot Moskou en een Baltische lijn van IJsland tot Moermansk zouden de Europese levensaders zijn waarop niet alleen nieuwe kerncentrales maar ook de grote windparken en belangrijke waterkrachtstations kunnen aansluiten. In combinatie met decentrale energieopwekking uit ons aller fusiereactor (de zon) is dan een solide basis voor een hybride energievoorziening gelegd. Een testlaboratorium als in Arnhem voor hoogspanningsapparatuur kan in dat geval een wezenlijke bijdrage leveren voor de betrouwbaarheid van een dergelijk investering. De wereldleiders zullen in Kopenhagen ingrijpende besluiten moeten nemen voor onze toekomst. De zekerheid van de oude wereld is voorbij; de onzekerheidsrelaties van Bohr en Heissenberg in de nieuwe wereld bleken evenmin een definitief antwoord op de uitdagingen van onze tijd. Maar Kopenhagen als broedplaats van creativiteit en denkkracht heeft zijn plaats in de geschiedenis gelukkig bewezen. De stad doet me gek genoeg denken aan Veere. Niet vanwege zijn ligging aan het water maar vanwege een oude Veerse voetbalclub met een prachtige naam: oemoemenoe. Dat is Zeeuws voor .... hoe moeten we nu. Misschien weten Obama, Sarkozy, Medvedev of Hu Jintao het op 7 december ook niet allemaal precies, krabben zich zuchtend achter de oren en vragen zich stilzwijgend af hoe het verder moet. Het is zo menselijk. Maar premier Balkenende krabt zich dan waarschijnlijk zuchtend aan het Zeeuwse gat en denkt .... oemoemenoe. DE SCHOORSTEEN MOET ROKEN... den de meest bizarre constructies bedacht die een bijdrage aan een schonere en duurzamere wereld moeten leveren. Het zijn vaak letterlijk “end-ofpipe solutions”. De schoorsteen moet roken en de directie van het crematorium moest kennelijk ook zonodig haar bijdrage leveren aan de verduurzaming van ons Westerse systeem. Een systeem waarvan de bijl zo langzamerhand aan de wortel van de stam ligt. Vorige maand trok een berichtje in de krant mijn aandacht. Weggedrukt naast schreeuwende koppen en morbide foto’s stond in de zijkatern een onbenullig kopje: “Hitte crematie omgezet in stroom”. Het stond er in Bold letters met daarboven in lichte kapitalen TAIPEI. Doen ze in het verre oosten, dacht ik nog, niet bij ons. Een Taiwanees crematorium als minicentrale voor de koffiemachine en de airconditioner in de ontvangstruimte voor nabestaanden. Zo houdt tante Rie ons koel, terwijl we mijmeren over haar reis naar de eeuwigheid en ons aandeel in haar erfenis. Het project, zo berichtte de krant, stuitte vooral op tegenstanders. Maar inmiddels was er 163.000 Euro geïnvesteerd, de koffie liep al door en de klanten stonden in de rij. Nou ja, stonden ....... Europoort Kringen, november 2009. 28 We zijn in deze wereld soms keien als het erom gaat om onze waardigheid op te offeren voor een ode aan het systeem. Gedreven door de milieuhype en wiegend op de duurzame draaggolf worDe knop moet om en het incrementele gemorrel dat ons handelen zo kenmerkt is toe aan een resetting of een revolutie. Het doet me denken aan 1917 toen het roer omging in Rusland. Met een aantal schaduwzijden, jawel, maar ook met wel heel interessante ontwikkelingen. De stad Moskou, met 16 miljoen inwoners thans even groot als Nederland, werd voorzien van stadsverwarming. De revolutie baande de weg voor een aantal fysici die de essentie van de energievoorziening begrepen en ernaar handelden. We hebben het belachelijk gemaakt in onze Westerse maatschappij want Rusland was toch waarachtig geen lichtend voorbeeld van een energiezuinig of milieubewust land. Moskou is voor circa 80% aangesloten op stadsverwarming. Die is van inferieure kwaliteit; de warmteverliezen zijn hoog en de lekkages groot, het rendement van de WKK’s is laag en de temperatuurregeling vindt veelal nog plaats door de ramen te openen of te sluiten. Desondanks is het energieverbruik voor een identieke warmtevraag zo’n 25% minder dan in ons land waar 80% van de huishoudens een individueel verwarmingsketeltje heeft met hoog of verhoogd rendement. Ondanks de inferieure Russische middelen en 29 Pagina 15

Pagina 17

Heeft u een sportblad, bladerbrochure of internet tijdschriften? Gebruik Online Touch: studiegids naar een online publicatie omzetten.

528 Lees publicatie 201Home