Ten eerste is er binnen politieke partijen sprake van formele en informele beperkingen. Partijen worden geacht met één mond te spreken. Afwijkend stemgedrag wordt niet op prijs gesteld omdat dit verdeeldheid demonstreert. Fractiediscipline is de maatstaf. Bovendien dienen ‘eigen’ ministers, gedeputeerden of wethouders te worden ondersteund. Kritiek kan het beeld doen ontstaan van interne spanningen en kan worden opgevat als een signaal dat het onderlinge vertrouwen ontbreekt. Wie zich als gekozen politicus nauwkeurig houdt aan het uitgebreide systeem van formele regels en ongeschreven gedragsregels, bevestigt daarmee het systeem en beperkt het eigen interventievermogen. Die regels zijn weliswaar daarvoor niet bedoeld, maar ze hebben in hun feitelijke uitwerking wel dat effect. Anders gezegd: politici lopen permanent het risico hun functie gedresseerd uit te moeten voeren. Politieke systemen raken daardoor in zichzelf verstrikt, geven voorrang aan zelfbevestiging en zijn daardoor niet meer in staat aan te zetten tot wezenlijke maatschappelijke veranderingen. Ten tweede gelden er strenge en gedetailleerde regels voor hoe het politieke spel moet worden gespeeld. Beginnende politici merken dat het enthousiasme van het eerste uur stevig wordt ingekaderd zodra men is gekozen. Op gemeentelijk niveau is het dualisme, oorspronkelijk bedoeld om de gemeenteraad een onafhankelijkere en dus stevigere positie te geven ten opzichte van het dagelijks bestuur, in tal van regels zodanig uitgewerkt dat het dualisme vaak juist het tegendeel oplevert. Wie een vraag wil stellen, dient dat volgens voorgeschreven procedures te doen. De bevoegdheidsverdeling is uiterst gedetailleerd uitgewerkt. Maar niet alleen formele regels 87 Epiloog Pagina 88

Pagina 90

Heeft u een whitepaper, pageflip of online whitepapers? Gebruik Online Touch: lesboek converteren naar een digitale publicatie.

507 Lees publicatie 186Home