De structuur van het innovatiesysteem: de markt/klant Contact met de markt speelt bij alle geïnterviewde ondernemers een belangrijke rol. Dit betekent niet dat alle innovaties ook naar aanleiding van een vraag vanuit de markt zijn geïnitieerd. Wel hebben alle ondernemers moeite gedaan om vraag voor hun innovatie te creëren en hun product te verbeteren naar aanleiding van feedback vanuit de markt. Contact met de markt/klant draagt op twee manieren bij aan waardecreatie: 1. Door contact met de markt is de ondernemer beter op de hoogte van de wensen van de klant en kan hij een product maken dat beter aansluit bij diens wensen en kan hij een hogere prijs vragen. Bij deze vorm van contact met de markt probeert de ondernemer vooral inzicht te krijgen in de wensen van de klant, en zich hierbij aan te sluiten. 2. De tweede manier van waardecreatie door contact met de markt is marktcreatie. Hierbij probeert de ondernemer de klant te informeren over zijn product, om zo marktvraag naar het product te stimuleren. Indien succesvol, vergroot deze vorm van interactie met de markt de marktmacht van de ondernemer ten opzichte van de andere partijen in de keten door ketenomdraaiing. De ondernemers gebruiken vele kanalen om contact met de markt/klant te onderhouden: bijvoorbeeld via bestaande klanten, via beurzen, via social media en door letterlijk in supermarkten (en andere verkooppunten) aanwezig te zijn. De ondernemers steken veel tijd in het maken en behouden van deze connecties, om nieuwe kansen te identificeren, trends in de gaten te houden en de bekendheid van zichzelf en hun innovaties te vergroten. De connectie met de vraagkant alleen is echter geen garantie voor succes. Zo heeft Jan Robben via internet intensief contact met zijn klanten, maar heeft hij zo ook bekendgemaakt te stoppen met het grootste gedeelte van zijn eigen teelt (zie ook Kader 1 hierboven). Hij heeft in dit geval de vraagkant niet (voldoende) kunnen gebruiken om de keten te dwingen tot meewerking. Vier van de ondernemers geven ook specifiek aan tegenge- werkt te worden in het maken van de connectie met de markt. Hierbij worden wetgeving vanuit Brussel en telersverenigingen aangewezen als oorzaken. Deze twee factoren verbieden kwekers om direct contact te hebben met hun afnemers, wat het verkopen van meerwaarde bemoeilijkt. De geïnterviewde ondernemers laten zien dat het mogelijk is om meerwaarde te creëren door de markt te betrekken bij het innovatieproces. Het betrekken van de klant bij de innovatiestrategie draagt bij aan de functie doorbreken van weerstand door lobbyen. In enkele gevallen is te zien dat regels die vanuit het oude systeem zijn opgesteld, het maken van deze connecties bemoeilijken. Functioneren van het innovatiesysteem: ondernemersactiviteiten De geïnterviewde ondernemers vervullen deze functie duidelijk op een positieve manier. Naast risicovolle investeringen (zoals in het geval van de ondernemers die zich meer richten op procesinnovaties) nemen deze ondernemers ook risico’s door het opzoeken van de markt en door te werken zonder goede steun van het bestaande innovatiesysteem. Ook weten ze hun kennis van teelt, techniek, markt en marketing om te zetten in nieuwe innovaties. Alle ondernemers hadden voor hun huidige innovatie al ervaring in de sector, maar zijn ook in staat om nieuwe velden in te stappen (wat zowel andere markten en systemen als andere taken inhoudt, zoals marketing). Daarbij zijn er enkele ondernemers die ook ondernemersactiviteiten van andere kwekers ondersteunen, door samenwerkingen met ze aan te gaan en kennis te delen. Op deze manier spelen de ondernemers een rol als voorlopers bij de verdere ontwikkeling van een innovatiesysteem dat marktgerichte innovaties ondersteunt. Functioneren van het innovatiesysteem: kennisontwikkeling De problemen met de vervulling van deze functie zijn hierboven aan bod gekomen. De ondernemers zien een duidelijk gebrek aan kennis en expertise met betrekking tot marketing en strategie in het systeem. Deze groep ondernemers is in staat om zelf invulling te geven aan deze functie, door een eigen systeem op te bouwen of door nieuwe samenwerkingsverbanden 17 Pagina 23
Pagina 25Voor magazines, online PDF's en kranten zie het Online Touch CMS beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een webshop in uw catalogi.
487 Lees publicatie 175Home