1. Introductie De Nederlandse glastuinbouwsector staat bekend als een innovatieve sector. Uit een eerdere analyse blijkt dat de ondernemers binnen de sector zich vooral bezighouden met procesinnovaties (InnovatieNetwerk/SIGN, 2010). Een procesinnovatie is het implementeren van een nieuwe of sterk verbeterde productiemethode. Deze focus op procesinnovaties is typisch voor een volwassen sector en gaat vaak samen met concurrentie op kosten en lage winstmarges. Samen met de toenemende concurrentie uit het buitenland bedreigt deze ontwikkeling de economische vitaliteit van de Nederlandse glastuinbouw. Een recent rapport geschreven door de Universiteit Utrecht in opdracht van InnovatieNetwerk en Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) getiteld Het innovatiesysteem voor de Nederlandse glastuinbouw in 2020 analyseert deze situatie. Kern van het rapport is de aanbeveling aan de glastuinbouw om twee nieuwe innovatiestrategieën te ontplooien naast de huidige strategie, die vooral gericht is op procesinnovatie. De eerste nieuwe innovatiestrategie is het openen/betreden van nieuwe markten door productinnovaties, oftewel het op de markt brengen van nieuwe producten1. Het gaat hierbij om productinnovaties die aansluiten bij de wensen van de consument, zogenoemde marktgerichte innovaties. De tweede strategie is productdifferentiatie door marketinginnovaties. Marketinginnovaties zijn innovaties die vooral betrekking hebben op de marketing van het product, zoals een sterk veranderde verpakking, een andere marktpositionering of prijsstelling en nieuwe manieren van productpromotie. Bij beide nieuwe innovatiestrate1 gieën speelt de markt (de eindconsument) een belangrijke rol. Een succesvolle productinnovatie sluit aan bij de wensen van de consument. Succesvolle marketinginnovaties stimuleren de vraag van de consument naar een specifiek product. InnovatieNetwerk en SIGN hebben als speerpunt het verbeteren van het innovatieklimaat en het overwinnen van institutionele belemmeringen in de Nederlandse glastuinbouwsector. Een gunstig innovatieklimaat faciliteert ondernemers bij marktgerichte innovatie. Ondernemers innoveren namelijk binnen de context van een innovatiesysteem. Het glastuinbouwinnovatiesysteem bestaat uit alle actoren, organisaties en alle regels en instrumenten die direct dan wel indirect bijdragen aan het innovatief vermogen van de sector. Voorbeelden van actoren en organisaties zijn tuinders, toeleveranciers, supermarkten, banken en tuinbouworganisaties. Voorbeelden van regelgeving en instrumenten zijn subsidieregelingen, regels met betrekking tot de handel in groenten en gewassen, maar ook de cultuur en gewoonten binnen de sector in bredere zin. De interactie tussen alle actoren en regels bepaalt het falen en slagen van innovatieprocessen. Het huidige innovatiesysteem van de glastuinbouwsector is vrijwel eenzijdig gericht op procesinnovaties, terwijl marktgerichte innovaties te weinig ondersteuning en aandacht krijgen. Een verbetering van het innovatieklimaat kan leiden tot een betere ondersteuning van marktgerichte innovatie, en daarmee bijdragen aan de economische vitaliteit van de sector op de lange termijn. Betere ondersteuning van marktgerichte innovaties vergt een aanpassing van het innovatiesysteem. In dit rapport proberen we inzicht te krijgen in 3 Alle onderdelen van de productieketen kunnen betrokken worden bij innovaties. In deze studie worden innovaties echter alleen als productinnovatie geclassificeerd als ze daadwerkelijk nieuw zijn voor de eindconsument (zie ook eerdere rapport). Pagina 9

Pagina 11

Voor folders, online verenigingsbladen en jaarverslagen zie het Online Touch online publisher CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw clubmagazines.

487 Lees publicatie 175Home