een belangrijke plaats inneemt. De toegevoegde waarde van de verwerkende industrie en groothandel was 341 miljoen euro7) Visserij Visafslagen Gespecialiseerde verwerkende industrie en groothandel Gespecialiseerde verkooppunten aan consument (visdetailhandel enzovoort) Totaal Tabel 1 Directe werkgelegenheid in de visketen (aantal werknemers) 6. Stijging van de kosten De Nederlandse visserij heeft te maken met hoge kosten. Met name brandstof is een belangrijke kostenpost en op langere termijn zullen de prijzen van brandstof stijgen. Dit, in combinatie met de druk op de opbrengstprijzen, geeft slechte resultaten voor de vissers, die daardoor ook minder kunnen investeren in energiebesparende innovaties. Naar onze inschatting zullen de innovaties die brandstofbesparing combineren met een lagere milieubelasting steeds meer toepassing vinden. Tegelijkertijd moeten de opbrengstprijzen omhoog en is meer stabiliteit nodig in de opbrengsten. Daar kunnen verticale ketenmodellen een bijdrage leveren. 7. Schaalvergroting en ketenverkorting in het distributiekanaal 2.400 300 6.530 5.000 14.230 Handel en verwerking hebben een relatief sterke positie; de visserij zelf staat er veel minder goed voor. Slechts een kwart van alle vis in Nederland is afkomstig van Nederlandse vissers, de overige driekwart is geïmporteerd8). Het is een nuchtere, maar harde constatering dat de Nederlandse handel en verwerking maar voor een zeer beperkt percentage afhankelijk is van de Nederlandse visserij. Maar dat omgekeerd de Nederlandse visserij wel zeer afhankelijk is van de Nederlandse handel en verwerking. Voor schol specifiek geldt dat het percentage in de afzet van Nederlandse bedrijven erg laag is. Schol is macro gezien niet echt belangrijk voor de visserijketens. 5. Beschikbaarheid, quota, betrouwbaarheid van de aanvoer Studies naar de ontwikkeling van de visstand wijzen uit dat deze zich voor tong en schol positief beginnen te ontwikkelen. Het afgelopen jaar zijn sommige quota zelfs licht verruimd. Vervolgens blijkt nu dat het moeilijk is om de toegenomen vangsten tegen redelijke prijzen op de markt af te zetten. Noordzeevis heeft daarbij het natuurlijke nadeel dat de aanvoer niet goed gestuurd kan worden. De vangsten zijn niet betrouwbaar te voorspellen en dat leidt tot tekorten op het ene moment en overschotten op een ander moment. De afzetkanalen eisen leverbetrouwbaarheid, ook wanneer promotieacties op het programma staan. Dat is door de Nederlandse visserij moeilijk in te vullen, met name waar het gaat om verse vis. Supermarkten worden steeds groter en bundelen hun inkoop met andere supermarkten. Handelsbedrijven en verwerkers fuseren tot grotere eenheden om een aantrekkelijke partner te zijn voor de supermarkten. De ketens worden steeds meer gedomineerd door grote partijen. Die eisen leverbetrouwbaarheid, perfecte logistiek, sluitende tracking & tracing, alle certificaten en natuurlijk een kwalitatief goed product tegen een aantrekkelijke prijs. De Nederlandse Noordzeevissers blijven kleinschalig; de schaalsprong van de pelagische visserij is aan de Noordzeevisserij op platvis voorbij gegaan. De grote partijen willen ook werken met vaste partijen in de keten en bewegen richting contracten met een beperkt aantal goed gekwalificeerde vissers. De trend is naar het principe dat er geen aanvoer meer zal zijn zonder bestemming. De vissers vertonen nog weinig neiging om in die beweging mee te gaan. Tegelijkertijd werken de grote partijen aan ketenverkorting. Ze zijn altijd bezig om schakels in de markt te elimineren of te combineren. Om zo de kosten te verlagen, de transparantie te verhogen en de logistieke snelheid op te voeren. Zij kiezen de toeleveranciers die daarin mee willen. 8. Meer toegevoegde waarde en onderscheidend vermogen in producten Zodra een product gezien wordt als een vervangbaar ‘bulkproduct’, krijgt het de volle wind van de prijsconcurrentie. Schol is in deze positie gekomen en ervaart de prijsdruk die veroorzaakt wordt door kweekvis en vis van de noordelijke visgronden. Onderscheidend vermogen is een lastig begrip. Het gaat niet alleen om andere productkenmerken, zoals smaak en vorm waarin het wordt aangeboden, maar ook om de beleving van de consument. We zien wereldwijd een trend naar authentieke producten. Streek- of biologische producten of producten met een verhaal. Op verpakkingen verschijnen foto’s van boeren en vissers. Alles om de consument duidelijk te maken dat het gaat om producten die door mensen met toewijding worden gemaakt. Tong heeft nog steeds volop onderscheidend vermogen en de 7) Nederlandse visverwerkende industrie en visgroothandel (LEI, 2006) 8) http://www.dutchfish.nl/ en De draaischijf voor handel en verwerking van vis (EIM, 2005) 32 Vissen voor de markt Hoofdstuk 3 | De marktontwikkelingen in vogelvlucht 33 Pagina 16
Pagina 18Voor verenigingsbladen, online handleidingen en weekbladen zie het Online Touch CMS beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een e-commerce shop in uw edities.
437 Lees publicatie 132Home