• Het team is een geïsoleerd experiment in een ouderwets werkende • • organisatie De leidinggevende laat het team niet met rust Zelfsturing wordt vooral met de mond (modieus) beleden De term ‘zelfsturend’ is daarmee wat verwarrend. Iets stuurt zichzelf namelijk niet, omdat iets wat zelf richting kiest, onafhankelijk/volledig vrij is, en dat is ongewenst. Met ZT’s wordt bedoeld dat teams ‘zelfstandiger’ worden. Onderzoeken hebben aangetoond dat in groepen waarin geen formele leider is aangesteld, zich vroeg of laat een leider aandient. In het beste geval functioneert een groep zonder leider effectief. Na verloop van tijd echter zullen teamleden behoefte krijgen aan iemand die een oordeel velt, iemand die een schouderklop geeft, die de communicatie naar buiten verzorgt, die kan bemiddelen bij conflicten of die structuur aanbrengt in een overleg. In Figuur 5 (De positie en de rol van de teamleider/captain in een Zelfsturend Team) is de leidinggevende (coach in de figuur) rol weergegeven, met daarnaast de uitwerking van de rol van ‘captain’ in het team. Figuur 5: De positie en de rol van de teamleider/captain in een Zelfsturend Team (Vroemen, 2001). In de industrie is veel ervaring opgedaan met ZT’s. Belangrijkste pleitbezorger en productiemanagementgoeroe op dit gebied is waarschijnlijk Kushi Suzaki met zijn boeken ’The New Manufacturing Challenge’ en ‘The New Shopfloor Management’. Talloze bedrijven, waaronder Philips, Honda, McDonald’s en Toyota hebben het gedachtengoed en handzame methodieken met aanwijsbaar succes geïmplementeerd. Suzaki focust er sterk op de maximale energie te benutten aan de frontlinie, het primaire proces zelf. Suzaki stelt daarbij dat het management in de afgelopen decennia steeds meer voor het personeel op de werkvloer is gaan denken en niet het vermogen heeft benut van het denk- en energievermogen op de werkvloer zelf. Mensen die dagelijks hun productietaak verrichten, zijn de werkelijke specialisten op hun vakgebied. Het is alleen de kunst om die ervaring, kennis en kunde boven tafel te krijgen. Medewerkers worden uitgedaagd om met nieuwe ideeën te komen, processen te versimpelen en transparant te maken. Ook Suzaki probeert veel management- en procesinformatie te presenteren aan medewerkers. Vaak zeer is dat lowtech, zoals het gebruik van kaarten met procesinformatie, productiedoelstellingen en organisatie- en verantwoordelijkhedenschema’s achter een glazen raam of aan de muur (‘glass wall management’ en ‘brick wall management’). Allemaal met het uiteindelijke doel om menselijke vaardigheden op te waarderen. Hierbij wordt geconcentreerd op het lager leggen van verantwoordelijkheden in de organisatie (‘empowerment/ ownership at the source’) en het stroom lijnen van processen. Leider van zelfsturende teams (Captain) Het leiden van (zelf)sturende teams is geen vanzelfsprekendheid. Het kan een valkuil zijn om traditionele lijnmanagers in te zetten als teamleider/ captain. Ook kan niet worden gesteld dat ZT’s geen leiders nodig hebben. 23 Pagina 28
Pagina 30Heeft u een flyer, blueberry of internet onderzoeksrapporten? Gebruik Online Touch: brochure digitaal op uw website plaatsen.
435 Lees publicatie 130Home