Figuur 26: Vrijwel alle Nederlandse textielsorteerbedrijven van betekenis zijn aangesloten bij de Vereniging Herwinning Textiel (VHT). 8. Duidelijke regelgeving voor lozing van (afval)water bij mestverwerking/raffinage en vergunningverlening voor mestverwerking Mest bestaat voor het overgrote deel (circa 95%) uit water. De agrarische sector zelf geeft aan dat op het gebied van regelgeving, de verwerking tot het loosbaar afvalwater bij mestverwerking een van de grote bottlenecks is33. Regelgeving verschilt sterk over het land; waterschappen hanteren eigen criteria en normen. Samenwerking met waterschappen over mogelijkheden voor lozing van afvalwater uit mest en gezamenlijke verwerking van het slib zal tot versnelling van de mogelijkheden voor mestraffinage leiden. Daarnaast is de vergunningverlening voor mestverwerking onduidelijk en zijn ingebouwde plafonds vaak te laag om tot gerichte mestverwerking in het buitengebied te komen. Deze signalen komen uit de agrarische sector. Een check op de voorgestelde maatregelen en beperkingen vanuit de optiek van de procesindustrie voor mestraffinage is vereist om vast te stellen in hoeverre de voorgestelde opties relevant zijn voor de ontwikkeling van de procesindustrie en eventueel aanpassing behoeven. Dit is een spoor waar ZLTO en waterschappen reeds actie op ondernemen. 9. Overheidssteun gericht op ontwikkeling van efficiënte cascades Bestaande subsidieregelingen zoals SDE en andere zijn vaak gericht op ondersteunen van één deel van de cascade. Mestverwerking vraagt echter om een meervoudige verwerking om tot optimale benutting van de in de mest aanwezige grondstoffen te komen. Cascades vragen om innovatie in businessmodellen. Het voordeel van de cascade is dat een koppeling van individueel niet of nauwelijks rendabele stappen door de synergie in de cascade wel een positief rendement laten zien. Een voorbeeld van cascadering is dat door een goede locatiekeuze niet alleen de opgewekte elektriciteit, maar ook de warmte en CO2 benut worden; het is dan wel belangrijk om ook de warmte- en CO2-vragers een gelijke positie in de opbouw van het businessmodel te geven en te zorgen dat producten tegen aantrekkelijke condities worden doorgegeven. Alleen dan wordt de bonus die de meervoudige verwerking oplevert ook echt behaald. Overheidsondersteuning moet gericht worden op het tot stand komen van de cascade en het zo efficiënt mogelijk maken van de raffinageprocessen binnen de cascade. Veel subsidies werken kostprijsverlagend omdat een deel van de kosten wordt vergoed. Dit model geeft onvoldoende prikkels om de opbrengst en efficiency van de productie te verhogen. De cascades vragen om modellen die de continuïteit van de onderneming versterken. Deze zijn dus gericht op het versterken van de opbrengst, efficiency en winstgevendheid van de cascade. Een bijkomend probleem met mestraffinage is dat nog onvoldoende ervaring opgedaan is met het grootschalig toepassen van de beschikbare technologie. De leercurve die nodig is om deze technologie op schaal toe te passen, kent een onrendabele top, die het onaantrekkelijk maakt voor ondernemers om hierin te investeren. Het bureau Roland Berger geeft in de eerder vermelde studie aan dat actief stimuleren niet alleen nodig is om een versnelling in de ontwikkeling te krijgen, maar een voorwaarde is om überhaupt tot ontwikkeling te komen. Veel technologieën bevinden zich in een vroeg stadium van 33 Zie het rapport Mestverwerking en duurzame landbouw, rapportage werkgroep mest en regelgeving, http://www.verantwoordeveehouderij.nl/index.asp?netwerken/netwerken2006/projectkaart. asp?IDProject=120 51 Pagina 57
Pagina 59Heeft u een club blad, page flip flash of digitale onderwijs catalogi? Gebruik Online Touch: artikel digitaal bladerbaar maken.
472 Lees publicatie 162Home