verdeeld wordt over de wereldbevolking (6,15 miljard mensen) en de natuur voldoende ruimte krijgt om te kunnen herstellen. Op dit moment is het EAA 1,8 hectare per persoon (Juffermans, 2006). In 2003 was de mondiale voetafdruk 14,1 miljoen hectare, gelijk aan 2,2 hectare per persoon. De gemiddelde ecologische voetafdruk van Nederland per persoon was in 2003 4,4 hectare (WWF, 2006). Dit jaar is duidelijk geworden dat de Europese Unie de mondiale voetafdruk gaat toepassen binnen haar beleid ten aanzien van natuur en biodiversiteit.74 In Nederland wordt geprobeerd de voetafdruk onderdeel te laten uitmaken van de CBS-berekeningen (Van Wees, 2008). Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW) Herman Daly en John Cobb werkten in 1989 de Index of Sustainable Economic Welfare (ISEW) uit vanwege de al langer bestaande kritiek op het BBP als slechte welvaartsindicator. Daly en Cobb hebben met de ISEW geprobeerd om aan alle kritieken op het BBP als welvaartsindicator tegemoet te komen. Het ISEW is geen vervanging van het BBP, maar dient als correctieve welvaartsindicator omdat de methode ook negatieve en positieve sociale en ecologische effecten meerekent. Op basis van de ISEW-methode is een tweetal nieuwe alternatieve welvaartsindicatoren ontwikkeld: de Genuine Progress Indicator (GPI) en de Measure of Domestic Product (MDP). De basisopzet van de ISEW Als uitgangspunt van de ISEW, die sinds 1997 wordt gebruikt, worden de uitgaven voor private consumptie genomen, zie Tabel 6. ISEW = private consumptieuitgaven - welvaartverlies van inkomensongelijkheid + waarde van onbetaalde huishoudelijke arbeid + deel van de overheidsuitgaven voor onderwijs en gezondheidszorg - defensieve private uitgaven - maatschappelijke kosten milieuvervuiling - kosten uitputting van natuurlijk kapitaal + kapitaalcorrecties 67 74 http://www.duurzaamnieuws. nl/mvo/insmvo_spoton. rxml?id=15556&photo=159 (opgehaald 01-08-2008). Tabel 6: Basis samenstelling van ISEW. Bron: Bleys, 2007b. Van de private consumptieuitgaven wordt welvaartsverlies door inkomenongelijkheid afgetrokken en wordt de waarde van onbetaalde huishoudelijke arbeid erbij opgeteld. Bij de ISEW-methode wordt een deel van de overheidsuitgaven niet als welvaartstoename gezien maar als preventieve uitgaven. Een voorbeeld hiervan zijn kosten voor onderwijs ter voorkoming van afname van het menselijk kapitaal, wat kan leiden tot baanverlies in de toekomst. Defensieve private uitgaven worden ook van de private consumptie afgetrokken. Het betreft kosten om welvaartsverlies te voorkomen, zoals uitgaven voor een ziekenhuisrekening. Maatschappelijke kosten van milieuvervuiling dragen niet bij aan een toename van de welvaart en worden eveneens in mindering gebracht. Voor afname van de natuurlijke hulpbronnen, ten koste van de toekomstige generatie, wordt een compensatiebedrag geschat dat wordt gereserveerd voor de toekomst. Als laatste toont Tabel 6 kapitaalcorrecties. Deze vinden onder andere plaats voor veranderingen in de netto internationale investeringspositie. Volgens Daly en Cobb vereist duurzaamheid van een land een zelfvoorziening op langere termijn. Het niveau van zelfvoorziening wordt gemeten aan de hand van de netto internationale investeringspositie, waarbij de neiging Pagina 74

Pagina 76

Heeft u een sportblad, onlinemag of digi nieuwsbrieven? Gebruik Online Touch: handleiding online bladerbaar maken.

393 Lees publicatie 100Home