Principes – Beleid Voor de bovengenoemde doelstellingen − duurzame schaal, rechtvaardige verdeling en efficiënte allocatie − zijn drie verschillende beleidsmaatregelen geformuleerd. Belangrijk hierbij is de volgorde waarin deze worden uitgevoerd. Allereerst zal de maximale (biofysische) schaal van de doorstroom door de economie worden bepaald, waarbij zowel naar gebruik van hernieuwbare bronnen (bossen, et cetera) als de maximale afvalopnamecapaciteit wordt gekeken (Terra Reversa). Voor diverse parameters kan vervolgens een duurzame schaal worden vastgesteld. Ter illustratie: op basis van de maximale mondiale CO2-uitstoot is door het VN klimaatpanel berekend dat een duurzaam emissieniveau per persoon ongeveer 1,7 ton CO2 per jaar bedraagt. Hiernaast wordt door ecologisch economen het subsidiariteitprincipe aangedragen, dat wil zeggen: problemen worden aangepakt op het laagste niveau waarop ze zich voordoen. Afhankelijk van het probleem wordt de duurzame schaal (uitgedrukt in verbruik of emissies per persoon) vastgelegd op globaal, continentaal, nationaal of regionaal niveau (Jones, 2007). Een tweede beleidsdoel is een rechtvaardige herverdeling. Om de mondiale milieudruk niet verder te laten stijgen ten opzichte van het huidige niveau en daarnaast landen die nog in een ontwikkelingsfase zitten ruimte te geven voor selectieve groei, worden vanuit de ecologische economie maatregelen voorgesteld om het milieugebruik van het Noorden55 te verminderen. Een dematerialisatiefase is nodig waarmee het milieubeslag met een factor tien moet afnemen (Terra Reversa). Op nationaal niveau worden een progressieve consumptiebelasting en vergroening van het belastingstelsel als maatregelen genoemd. Een aantal hiervan wordt besproken bij het onderdeel instrumenten. Efficiënte allocatie betreft het derde beleidsdoel. Alleen nadat de eerste twee beleidsdoelen zijn ingevuld, kan het marktmechanisme worden toegepast voor het allocatievraagstuk. Het berekenen van ‘juiste prijzen’ waar veel milieueconomen56 zich mee bezighouden, is volgens ecologische economen een zinloze exercitie. Het monetariseren van de fundamentele overlevingssystemen (stabiel klimaat, beschermde ozonlaag, et cetera) is ten eerste zeer moeilijk en volgens sommigen ook ongewenst (Jones, 2006). Naast beleidswijzingen zijn gedragswijzingen noodzakelijk. Gedragswijzigingen vinden niet enkel plaats door rationele beleidsinstrumenten. Minstens zo belangrijk zijn alternatieve ethische kaders en participatieve projecten om mensen te betrekken bij de implementatie van nieuwe praktijken. Principes – Relaties tussen mensen Overeenkomstig met de behandelde alternatieve systemen hiervoor, gaat de ecologische economie uit van sociale rechtvaardigheid en gelijke verdeling. Gelijke toegang tot hulpbronnen is op dit moment niet voor ieder mens op aarde een gegeven. Daarom is herverdeling nodig van de feitelijk mogelijke levenskansen. Aangenomen wordt dat ieder mens recht heeft op het zogeheten Eerlijk Aarde Aandeel van 1,8 hectare57, afkomstig van het ecologische voetafdruk-concept. Instrumenten Ecologische economen pleiten voor een combinatie van sociale (informatie, participatie, sensibilisering, convenanten, educatie), juridische (normering) en economische (heffingen, belastingen, subsidies, 45 55 Het idee van een stationaire economie is afkomstig van de klassieke econoom John Stuart Mill, die pleitte voor een nulgroei inzake bevolkingsaantal en het gebruik van natuurlijk kapitaal, waarbij tegelijkertijd ook een continue verbetering in technologie en ethiek moest worden nagestreefd (Jones, 2007). Landen waar de gemiddelde consumptie het hoogst ligt (25% van de wereldbevolking). 56 57 Milieueconomen richten zich op het corrigeren van ontstane negatieve markt externaliteiten door onder meer prijzen te herberekenen zodat milieu- en sociale kosten in de prijs wordt meegenomen, het internaliseren van externe kosten. Pagina 52

Pagina 54

Interactieve web archief, deze sportblad of folder is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaal maken van digitale onderwijs magazines.

393 Lees publicatie 100Home