paradijselijke leven beschreven in een boek met de titel ’s Morgens jagen,’s middags vissen (J.H. van de Berg). Iets meer gebruik en plezier zouden dit utopische project geen kwaad doen. Onze relatie met de natuur is zo snel veranderd dat we dringend op zoek moeten naar nieuwe vormen om onze relatie vorm te geven. We worden nadrukkelijk geconfronteerd met het feit dat wij onderdeel van de natuur zijn, dat onze keuzen de toekomst bepalen, maar ook dat het verleden ons weinig richting geeft. Het zou interessant zijn om voorbeelden te onderzoeken van plaatsen waar grote steden, metroPolen zelfs, naast wildernissen van formaat liggen. Hoe gaan mensen daar met de relatie stad-wildernis om? Hoe functioneren metroPolen naast wildernissen? En wat betekent dat voor de vitaliteit van beide? Zou dat niet een van de hamvragen van onze tijd moeten en mogen zijn?’ 11 Hebben we natuur nodig? Veel natuurliefhebbers proberen te onderbouwen dat we de natuur nodig hebben voor ons geestelijk, emotioneel en lichamelijk welbevinden. In materiële zin kunnen we niet zonder natuur − die levert voedsel en zuurstof. Maar hebben we de natuur verder nodig of is dat slechts een idool? Is onze liefde voor de natuur (biofilie) ingebakken? Zijn kinderen die opgroeien zonder natuur te vergelijken met aapjes die melk krijgen van een kunstmoeder en daardoor neurotisch worden? Intuïtief beamen we onze biofilie, maar is daar veel bewijs voor? Dat natuur, en wildernis in het bijzonder, goed is voor mensen, is op de keper beschouwd een wonderbaarlijk zachte claim. Veel harde bewijzen dat natuur goed is voor ons geestelijk en lichamelijk welbevinden zijn er niet. Hetzelfde geldt voor negatieve effecten van het ontbreken van contact met de natuur of negatieve effecten van het leven in de stad. De natuur lijkt op dit punt niet veel te verschillen van andere zaken die het leven de moeite waard maken. Alles van waarde kun je missen, maar het leven wordt er niet beter van. Hebben we de natuur wel nodig? Die vraag is op vele manieren te beantwoorden. Aan de ene kant van het spectrum bevinden zich de antwoorden die vanuit een economisch en fysiek perspectief relevant zijn. Natuurlijk hebben we de natuur nodig om te overleven, voor onze voedselvoorziening, geneesmiddelen, huisvesting, enzovoorts. Er 158 159 Pagina 80
Pagina 82Scoor meer met een webwinkel in uw presentaties. Velen gingen u voor en publiceerden weekbladen online.
546 Lees publicatie 216Home