Neurologen als Damasio wijzen erop dat het menselijke lichaam zelf een geheugen is waarin vele mechanismen zijn ingeschreven en ingesleten. Denk alleen al aan onze reflexen: de fearand flightreflex als levend bewijs van onze carnale conditie. Maar het gaat veel dieper. De vormen van vergetenheid uit het vorige hoofdstuk – van plaats, betekenis, contact, wildernis, verantwoordelijkheid, interdependentie, tijd en vergetenheid – zijn de dimensies van een geheugen waarvan we het bestaan slechts zelden ten volle bevroeden. Zou het kunnen dat het ongedaan maken van deze vergetenheid leidt tot verlangen en hoop? Is het bewustmaken van dit onderbewuste een koningsweg naar betrokkenheid? Is de hypothese te verdedigen dat het overwinnen van vergetenheid verlangen losmaakt – of misschien zelfs een emotie van schoonheid, waarheid en goedheid? Mijn plaats is óók in en met de natuur (herinnering van plaats). Mijn betekenis is óók en vooral een kwestie van natuur (herinnering van betekenis). ‘Ken uzelf’ is óók en vooral ‘Ken de natuur’ (herinnering van contact). Mijn wildernis is óók een stuk bevrijding (herinnering van wildernis). Mijn verantwoordelijkheid is óók iets waar ik anderen op aan kan spreken (herinnering van verantwoordelijkheid). Mijn interdependentie deel ik met alles en iedereen (herinnering van onderlinge afhankelijkheid). Mijn tijd zou óók een cyclische tijd kunnen zijn – en ís het al in belangrijke mate (herinnering aan biologische ritmes). De vergetenheid van mijn vergetenheid is óók iets wat me voor de rest van mijn leven zou kunnen verwonderen. Hoe kwam het zover? Is er een betekenis? Een les? Welk verhaal ging aan mij vooraf. Welk verhaal wil ik zelf verder vertellen vanuit de herinnering van mijn plaats, betekenis, wildernis en interdependentie? 114 Pagina 114

Pagina 116

Heeft u een cursus, blueberry of digi-lesboeken? Gebruik Online Touch: onderwijs catalogus online plaatsen.

541 Lees publicatie 215Home