20 goedkopere, mobiele machines, wellicht beheerd in coöperatief verband, maken een duurzame bedrijfsvoering juist eenvoudiger. Van den Brand denkt aan een mobiele pers die je kunt huren om eigen appelsap te produceren, en voorspelt de komst van lichte technologie waardoor mensen weer hun eigen kaas gaan maken. “Mobiel slachten is wat moeilijker vanwege de regelgeving, maar wie weet wat daar nog te bereiken valt.” Driessen memoreert de mobiele melkmachine die het boeren mogelijk maakt om hun koeien in de wei te melken, wat in zijn ogen een nieuwe omgang tussen boer en vee tot stand bracht. Eén sterke technologie biedt duidelijk kansen voor zo’n transitie, denken onze informanten: het internet. Bijvoorbeeld om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen, waardoor ondernemers zich durven te begeven in een nichemarkt. Van den Brand: “In de Verenigde Staten kun je inmiddels een biologische Thanksgiving-kalkoen kopen. Dat is een hit. Zonder internet zou geen producent daar ooit aan begonnen zijn omdat het dan te moeilijk zou zijn geweest om de klant te bereiken.” Ook lokale tekorten en overschotten kunnen dankzij internettechnologie veel beter dan vroeger gematcht en verhandeld worden. Venhoeven ziet wel voor zich hoe een kleine producent afval verhandelt dat voor een ander weer kan dienen als grondstof. “Dat is ook een manier om metabolismen duurzamer te maken.” In de gevallen waar wereldhandel nodig blijft, kan internet verre oorden letterlijk dichterbij brengen. In het algemeen geldt, zo denken mijn informanten, dat mensen wantrouwiger zullen staan tegenover een product naarmate het verder weg wordt geproduceerd. Maar als je met behulp van een QR-code kunt achterhalen waar je vlees vandaan komt, en je op een webcam kunt zien hoe de betreffende boer in Argentinië of Ierland met zijn beesten omgaat, zal dat het eventuele wantrouwen kunnen wegnemen. Kortom: waar technologie een eeuw geleden de aanjager was van een modernistische industriële sturingsfilosofie die in de hand werkte dat een boer zijn vee als product ging bekijken, kan een nieuwe generatie lichte, slimme technologie juist helpen om schaalverkleining en ambachtelijkheid weer rendabel te maken. En internettechnologie kan vraag en aanbod verfijnder op elkaar afstellen en het gevoel van verbondenheid dat verloren gaat door een grote fysieke afstand, deels weer opheffen. Pagina 29
Pagina 31Interactieve web rapport, deze tijdschrift of club blad is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaal zetten van online lesboeken.
529 Lees publicatie 203Home