156 HOOFDSTUK 3 rijp tot groen, van bestaande inkomstenbron tot inspirerende gedachte. Of een nieuwe inkomstenbron een succes wordt, hangt in belangrijke mate af van degene die er aan trekt. VERDIENMODELLEN V MAATSCHAPPELIJKE DIENSTEN VAN NATUUR Onderstaande verdienmodellen zijn gerangschikt van 1 Op steeds meer plekken is het mogelijk om overledenen te begraven in de natuur. Deze natuurbegraafplaatsen bieden veel mensen een aantrekkelijk alternatief voor de traditionele begraafplaatsen. Natuurbegraven lijkt een solide inkomstenbron. Walter Kooy, directeur van Nationaal Groenfonds, rekent met 80 stoffelijke overschotten per hectare à € 2.500 bruto. Dat levert dan € 160.000 per hectare op. Niet elke gemeente geeft toestemming voor een begraafplaats in de natuur. Een rechter heeft al beperkingen opgelegd zoals een bescheiden parkeerplaats en geen ontvangstgebouw. Dat oordeel baseerde de rechter op een Alterra-rapport. Aan een aanvulling en nuancering van het Alterra-onderzoek wordt in 2012 gewerkt. Of het natuurbegraven in Nederland een grote vlucht neemt, hangt daar vanaf. Het Utrechts Landschap werkt begin 2012 aan zo’n begraafplaats naast en samen met begraafplaats Den en Rust in Bilthoven. Een begrafenis op deze natuurbegraafplaats gaat ongeveer € 4.500 kosten, waarvan een derde deel naar Het Utrechts Landschap gaat. Extra inkomstenbron voor Het Utrechts Landschap is een kist gemaakt van hout uit eigen bossen. 2 De Europese Kaderrichtlijn Water (KrW) dwingt lidstaten tot investeringen zodat in 2015 alle oppervlaktewater aan Europese milieueisen voldoet. Dat gaat vaak samen met meer opvang van water om de verschillen tussen droge periodes en regenperiodes te bufferen. In goed overleg kan dat leiden tot verbetering van de natuurkwaliteit, bijvoorbeeld door het hermeanderen van rechtgetrokken beken of herinrichten van moerassen, hoog- en laagveen. Waterschappen zijn de uitvoerders van dit beleid, vaak samen met provincies. Rijkswaterstaat heeft het programma Ruimte voor de Rivieren om dijkdoorbraken te voorkomen bij piekaanvoeren, bijvoorbeeld met de aanleg van nevengeulen in de uiterwaarden. Het Utrechtse landgoed Sandenburg heeft samen met provincie en waterschap een proeftuin aangelegd. Hier komt het natuurlijke waterpeil terug. Dat wil zeggen dat het natter is in de winter en droger in de zomer. Dammetjes houden het gebiedsgebonden water vast. Gebiedsvreemd water mag er niet in, zoals uit de voedselrijke Langbroeker Wetering. Frederik graaf van Lynden van Sandenburg, eigenaar van 600 hectare in het Kromme Rijngebied: “Dit Sandenburg Initiatief kost € 340.000, waarvan de provincie Utrecht € 250.000 betaalt. Op zes van ruim veertig hectare is bos aangelegd, de rest blijft open voor kruidenrijk grasland.” Water vasthouden gebeurt ook op Landgoed Herinckhave nabij Tubbergen en op Landgoed De Groote Scheere in Hardenberg. In dit laatste gebied legt eigenaar ASR Landelijk Vastgoed nieuwe natuur aan in combinatie met waterberging. 3 Op een wat grotere schaal zijn er experimenten met een zogenaamde waterhouderij. Dat is in de meest ver uitgewerkte variant een coöperatie van boeren, andere ondernemers, grondeigenaren, gemeente, waterschap en gebiedsbewoners die op minimaal vijfhonderd hectare het regionale wateroverschot vasthoudt voor droge tijden, zelfvoorziening, vis-, algen- en rietteelt voor biobrandstof en zuivering, productie van industriewater, recreatie, tegengaan van verdroging van natuur, educatie en recreatie in de vorm van drijvende woningen. In het Zeeuwse Oostkapelle, de regio met het grootste neerslagtekort van Nederland, is een proef in voorbereiding. Daarin werken naast het waterschap en landbouwers ook een landgoedeigenaar en het Zeeuws Landschap onder begeleiding van ZLTO, Aequator en Deltares. Het doel is om via waterberging, dammetjes, sluisjes, tijdelijke verhoging van het grondwaterpeil en gebruik van de gemeentelijke wateropvang het schaarse zoete water langer vast te houden en langzaam af te voeren richting landbouwgebieden. Zie www.innovatienetwerk.org/nl/bibliotheek/nieuws/718/012 012BijeenkomstWaterhouderijOostkapelle. 4 In het buitenland wordt soms betaald voor de waterzuiverende werking van bossen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de stadsbossen van het Duitse Freudenstadt in Baden-Württemberg. Ander voorbeeld: Het Franse waterbedrijf Vittel, dochter van Nestlé, kocht 1.500 hectare bos en akkers voor bescherming van grondwater. Bovendien financiert Vittel boeren voor biologische landbouw in dat gebied. Ook in Engeland zijn er experimenten om waterzuivering op particuliere grond te financieren. In Nederland biedt het Waterpark van Landgoed Het Lankheet bij Haaksbergen een voorbeeld. Het Waterpark zuivert water uit de Buurserbeek wat het landgoed een besparing oplevert op de waterschapsheffing. Het riet uit het helofytenfilter levert biomassa op die bruikbaar is in een aangepaste oven voor de verwarming van onder meer een school en een zwembad in Neede. Pagina 159

Pagina 161

Voor sportbladen, online onderwijscatalogussen en maandbladen zie het Online Touch content management system systeem. Met de mogelijkheid voor een webshop in uw verenigingsbladen.

527 Lees publicatie 202Home