van de oude economie gelden voor het installatiebureau plotseling niet meer. Het omschakelen naar een duurzamere samenleving vereist daarom meer dan alleen een technische of beleidsmatige omslag. De fossiele brandstoffen staan ondertussen in het verdomhoekje, maar hoe kan zo’n prachtproduct van onze levende planeet nu toch zo’n slechte naam gekregen hebben? In essentie heeft het er mee te maken dat we in het verleden niet altijd even goed hebben nagedacht over de benutting daarvan. Nederland heeft ooit in Slochteren het witte goud mogen ontdekken. Winstmaximalisatie was het doel van de exploitatie, niet waardeoptimalisatie. De overheid bleef er Freudiaans ‘ver’ van; het aardgas was een “commodity”, een verbruiksartikel dat vooral werd verhandeld en verbrand. De echte waarde en potentie voor multigeneratie werd nauwelijks herkend of opgepakt. Wat zou dat dan voor ons witte goud hebben betekend? Heel simpel gezegd, in plaats van wit goud te verkopen hadden we beter sierraden van wit goud kunnen maken en verkopen. Ik doel hierbij op het produceren en exporteren van polymere producten en elektriciteit met lokaal gebruik van warmte, water en CO2 . Zelfs als de overheid in het kader van de vrije markteconomie er ‘verre’ van had willen blijven, had ze met voorschriften en regels beter kunnen inzetten op veredelen en converteren dan op verhandelen en verbranden. Europa is een markt van 450 miljoen inwoners, voor 80% gebouwd op importenergie. Door de afhankelijkheid van brandstoffen uit onstabiele landen of regio’s is deze markt gebouwd op drijfzand. En dat terwijl de zon betrouwbaar en kosteloos 100 maal zo veel energie over ons uitstort als we totaal verbruiken. President Obama ziet voor de Verenigde Staten in de groene transformatie de weg naar economisch herstel, energie onafhankelijkheid en aanpak van de milieuproblematiek. In het verleden is ook altijd weer gebleken dat bedrijven die vooraan stonden in zo’n transformatieproces tot de meest succesvolle bedrijven in hun branche werden. We kunnen voorlopig niet zonder de fossiele brandstoffen, maar net als bij hybride automobielen kunnen we wel streven naar een hybride energievoorziening waardoor we onze samenleving efficiënter, onafhankelijker en duurzamer maken dan nu het geval is. Mits we denken en werken vanuit de juiste grondbeginselen. Het wordt een lange weg, maar daarbij schiet mij een citaat van ‘von Goethe’ te binnen: “Wer niemahls ruht, wer mit Herz und Blut auf Unmögliches sint, der Gewinnt” (J.W. von Goethe, 1749-1832). HET HEILIGE PAARD tweederde daarvan direct of indirect omgezet in warmte van de zuigermotor, transmissie en remmen. Daarnaast zijn er stilstandverliezen en ingeschakelde accessoires terwijl ook de energie voor het maken en recyclen van de automobiel moet worden meegenomen. Hierdoor blijft slechts één tiende van de tankinhoud over voor wat we rijden noemen: het overwinnen van rol- en luchtweerstand en de acceleratie. Het ketenrendement is globaal 8%, maar bedenk dat we daarbij voornamelijk staal en glas verplaatsen in plaats van mensen. Het werkelijke ketenrendement is daarom bedroevend laag. De automobielindustrie heeft al jaren een probleem; de fabrikanten en managers van onze “heilige koe” hebben fundamentele vernieuwing voortdurend laten liggen. Het ontwerp van de automobiel stamt uit de tijd van paard en wagen en is sindsdien niet meer echt gewijzigd. Eigenlijk zou “het heilige paard” een betere benaming zijn dan “de heilige koe”, zeker voor een branche waar men het vermogen nog uitdrukt in paardenkracht in plaats van kilowatt. Met de komst van de reciproke zuigermotor is het rijtuigconcept gepromoveerd tot een warmtewisselaar op wielen. Dat het product kan rijden is een toevallige bijkomstigheid en dat het in deze vorm door de samenleving wordt geaccepteerd is iets dat zelfs de ontwerpers dagelijks moet verbazen. Energetisch doen we heel rare dingen in deze wereld, maar Detroit, Rüsselsheim of Stuttgart spannen toch wel de kroon! Europoort Kringen februari 2009. 10 In een fossiele “well-to-wheel” keten komt circa 80% van de energie uit de oliebron terecht in de benzinetank van de auto. Maar helaas wordt Een veelgehoorde misvatting in de transportketen is dat de olieraffinaderij heel inefficiënt zou zijn, maar dat is onjuist. Nee, het probleem zit ‘m voornamelijk in de zuigermotor en de aandrijving. Voor een duurzamere samenleving zal dus een fundamentele ingreep in het concept van de automobiel noodzakelijk zijn. Aha, roept Brussel, dan moeten we dus fossiele brandstoffen vervangen door biobrandstoffen. Een normaal mens wordt groot door vallen en opstaan maar politici door staan en opvallen. De auto van de toekomst komt niet uit Detroit of Wolfsburg maar uit Palo Alto. De bodemplaat is een printplaat, de overbrenging elektromagnetisch, het constructiemateriaal “biobased” en het vet is niet meer. Hybride voertuigen op basis van groene elektriciteit en met generatorfaciliteiten voor de lange afstand zijn de nabije toekomst. Het leek tot voor kort voorbij te gaan aan beleidsmakers en automakers. Want laten we eens kijken wat een dergelijk politieke uitspraak over de inzet van biobrandstoffen 11 Pagina 6

Pagina 8

Heeft u een verenigingsblad, virtualpaper of e-verenigingsbladen? Gebruik Online Touch: drukwerk converteren naar een digitale publicatie.

528 Lees publicatie 201Home