Vermenigvuldigd met de temperatuur is entropie (lees wanorde) een maat voor de hoeveelheid energie die niet meer in nuttige arbeid kan worden omgezet. Een energiesysteem kan dus slechts voor een deel nuttige arbeid leveren door de toename van de wanorde bij een omzetting. Voor een duurzame samenleving is het van belang om dat nuttige deel te optimaliseren. Immers, als we duur ingekochte olie maar voor een fractie nuttig gebruiken dan kunnen we beter eens goed nadenken hoe we ons energiesysteem in de maatschappij kunnen verbeteren. Het is de moeite waard want de komende 50 jaar spelen fossiele brandstoffen nog steeds een belangrijke rol. We moeten bij elke omzettingsstap de entropie zo min mogelijk laten toenemen. En dat geldt precies zo voor de omzettingsprocessen bij “duurzame” energie. De hele discussie over entropie en orde doet me denken aan de Griekse mythologie. Toen Chronos heerste over de wereld was er volmaakte orde. Als zijn vrouw Rea hem een kind schonk kon dat nooit zo volmaakt zijn als hemzelf en at hij het op. Totdat Rea de laatstgeboren zoon (Zeus) voor hem verborg en hem een steen in een doek gaf die Chronos doorslikte. Later dwong Zeus zijn vader Chronos om alle ingeslikte kinderen weer uit te spugen en als eerste kwam de steen te voorschijn. Chronos was de God van de tijd, van de volmaakte orde. De steen is het symbool van de verstarring die de volmaakte orde met zich brengt maar die het spontane leven in de weg staat. In onze maatschappij proberen we alles ordelijk en op tijd te laten verlopen, maar de natuurlijke trend is die naar chaos, de wanorde prevaleert omdat er meer mogelijkheden voor zijn. Het maakt ons soms wanhopig. ‘Damned’, zeggen de Engelstaligen, van damnare (Latijn = veroordelen). We hebben echter geen keus dan het te accepteren en dat geldt ook voor het inrichten van een duurzamere maatschappij. Je krijgt maar één kans om het energetisch goed te doen. Zoals Einstein zei..... je kunt niet winnen, je kunt zelfs niet eens gelijkspelen. Je kunt alleen zo goed mogelijk meespelen. BENEDEN PEIL onhandige optreden van de CEO Tony Hayward is niet direct een plus te noemen voor het vierde grootste bedrijf ter wereld. Het wekte naar buiten toe de indruk dat het bagatelliseren van de gevolgschade en het minimaliseren van de kosten een belangrijker doel was dan het oplossen van de problemen. De wereld pikte het niet, je kon de beurswaarde van BP in 50 dagen tijd met zestig miljard Euro zien zakken tot de helft van de originele waarde. BP heeft natuurlijk een andere betekenis dan ‘beneden peil’ maar het lijkt zowel letterlijk als figuurlijk op dit moment van toepassing. Na de explosie van de “Deepwater Horizon” in de Golf van Mexico is voor veel Amerikanen de maat vol. Nadat het bedrijf in 1991 al gebrandmerkt was als het meest vervuilende bedrijf in de VS kwam daar in 1998 nog bij het dumpen van schadelijke stoffen op Endicott Island in Alaska, een explosie in de Texas City raffinaderij in 2005, een lekkende gecorrodeerde pijpleiding in Prudhoe Bay Alaska in 2006 en tenslotte het offshore platform in de Golf van Mexico in 2010. Waar gehakt wordt vallen spaanders, maar bij BP zijn het onderhand geen spaanders meer te noemen. Europoort Kringen, juli 2010. 44 Bij het zien van de besmeurde en stervende dieren in de Golf van Mexico overvalt je een golf van medelijden. Om nog maar niet te spreken over de gevoelens van medelijden voor de nabestaanden van de 11 doden die bij het ongeluk vielen. Het Het begrip “Shareholders value” heeft de laatste decennia een negatieve klankkleur gekregen. Aandeelhouders moeten uiteraard worden beloond voor hun investering in een bedrijf, maar de continuïteit van het bedrijf en de duurzaamheid zouden daarbij voorop moeten staan. De laatste decennia leek het er meer op dat een bedrijf werd gezien als een Citroen waarin steeds harder geknepen mocht worden. De eerste keer stroomt er rijkelijk sap en ook een tweede keer is het niet te versmaden. Maar na een paar keer knijpen resten nog slechts wat pitten en velletjes. Vele CEO’s lieten bezuinigen op onderhoud en veiligheid om zo meer ‘profit’ te genereren en het dividend te kunnen verhogen. Het doet me denken aan de slag die we in Nederland gemaakt hebben met de Elektriciteitsbedrijven. In het kader van de liberalisering en de privatisering moest de ambtelijke nestgeur bij die bedrijven plaats maken voor een geheel nieuw management met dollartekens in de ogen. Het oude 3B-principe betrouwbaarheid, beschikbaarheid en bedrijfszekerheid werd opgeofferd voor een nieuw 3B-principe: “the Biggest Bang for the Buck”. Toen ik een tijdje geleden nog eens door 45 Pagina 23

Pagina 25

Interactieve digitale boek, deze reclamefolder of jaarverslag is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het naar een online publicatie omzetten van web cursussen.

528 Lees publicatie 201Home