ruige mest worden uitgereden. Dit levert een beheersvergoeding op van € 77 per ha. Ook in Noord-Brabant is een initiatief gestart tussen boeren, natuurbeheerders en beleidsmakers om tot een passende oplossing te komen om moeilijke reststromen lokaal in te zamelen en te verwerken op boerderijschaal. In het project “Bioveem16: Biologische melkveehouderij versterken en verbreden” staan 17 pioniers op het gebied van de biologische melkveehouderij centraal, zo ook bij Jos Elderink in de Lutte, Overijssel, waar een samenwerkingsverband tot stand gebracht is tussen boeren en natuurbeheerders. In 1999 is Elderink omgeschakeld naar een biologische bedrijfsvoering. Een extensieve wijze van boeren en vooral het werken zonder chemische middelen gaf de doorslag tot omschakeling naar biologisch boeren. Het verhogen van het lage organische stofgehalte van de esgronden is een belangrijk doel de komende jaren. Op het melkveebedrijf worden 130 melkkoeien gemolken in een grotendeels nieuwe stal. Deze stal is een combinatie van een potstal en een ligboxenstal. In de potstal kunnen de melkkoeien heerlijk in het stro liggen. Binnen het bedrijf van Jan Duijndam, Delfgauw, worden de nutriënten op het bedrijf optimaal benut door slootvuil, bermmaaisel, takken en vaste mest uit jongvee potstal te composteren. Op het bedrijf werkt men volgens de voorwaarden van het project “Boeren voor Natuur”. Een van deze voorwaarden houdt in dat er geen aanvoer van buiten het bedrijf mag komen. Dit is voor Duijndam aanleiding om te zoeken naar mogelijkheden voor optimale benutting van nutriënten binnen zijn bedrijf. Duijndam heeft in 2000 de potstal voor jongvee en droge koeien gebouwd. In 2001 en 2002 reed hij twee keer per jaar de potstalmest in de zomer uit in de Bovenpolder. In deze polder geldt de eis dat vaste mest voor de vogels gebruikt wordt. Sinds 2004 bestaat er een SAN-regeling voor het gebruik van vaste mest op grasland. De subsidie is 94 euro/ha als men minimaal 10 ton vaste mest/ha uitrijdt in het voorjaar. Potstalmest heeft weinig ammoniakale stiksof, waardoor er weinig uit- of afspoelt. Door de lange nawerking wordt het in het groeiseizoen goed benut. Het bermmaaisel en slootvuil wordt op het bedrijf gecomposteerd samen met takken en vaste mest uit de jongveepotstal. De composthoop wordt vier keer per jaar omgezet met de shovel om het composteringsproces in gang te zetten. De compost wordt in het voorjaar uitgereden. Composteren heeft volgens Duijndam meerwaarde. Hij zegt hierover: “Met de compostering van slootvuil, bermen en natuurland komen er meststoffen bij (P en K). Hoe meer je verschraalt, hoe meer natuur je krijgt, maar alleen bij een mix van natuur en veehouderij. Als je eenzijdig verschraalt (zonder veehouderij), teer je in op kali- en fosfaattoestand van de bodem, met als gevolg dat de grond gaat verzuren. Dan krijg je land met veel pitrussen. Hier hoort land dat geschikt is voor weidevogels en ik hoop weer bloemrijke graslanden terug te krijgen.” 101 16 http://www.bioveem.nl/index. asp?projectinfo/deelnemers/elderink. asp Pagina 111
Pagina 113Scoor meer met een web winkel in uw relatiemagazines. Velen gingen u voor en publiceerden onderwijs catalogi online.
522 Lees publicatie 198Home