om een moment van bezinning in te bouwen. Even een time-out om weer helder te krijgen waarom men op pad is gegaan. De ervaring rond systeeminnovatieve processen geeft dus ook aan dat enthousiasme weliswaar enorm belangrijk is, maar dat enthousiasme alleen onvoldoende is. Een kritisch punt is hoe de verantwoordelijkheidsverdeling is tijdens het proces. Welke bijdrage wil men leveren? Doorgaans zijn er veel mensen die er graag bij worden betrokken en die graag mee willen denken. Maar dat is nog geen garantie dat men ook verantwoordelijkheid wil dragen. Gaandeweg zijn we bij dergelijke innovatieve projecten het onderscheid gaan maken tussen belanghebbenden en belangstellenden. De eerste groep is bereid risico’s te lopen, terwijl de tweede groep vooral bereid is om mee te denken. Dat onderscheid is belangrijk met betrekking tot de besluitvorming. Juist op een ongebaand pad moeten voortdurend beslissingen worden genomen. Dan werkt het al gauw verstorend wanneer diegenen die slechts geringe bijdragen leveren en het proces vooral vanaf de zijlijn volgen, een stevige stem wensen bij besluitvorming. Het principe dat inzet ook invloed betekent, kan ook hier behulpzaam zijn om enige ordening aan te brengen in de besluitvorming. En burgers zelf nemen ook lang niet altijd hun eigen verantwoordelijkheid. Klassiek is natuurlijk de beleden noodzaak om diervriendelijk vlees te eten, maar de praktijk wijst uit dat veel mensen nog steeds liever de kiloknallers kopen. Ook groene stroom vinden we een prachtig idee, maar als elders de stroom goedkoper is, dan toch maar liever die. Duurzame auto’s gaan als zoete boordjes over de toonbank. Totdat de overheid de 77 Uitzicht op vernieuwing Pagina 78

Pagina 80

Heeft u een onderwijscatalogus, magstream of e-onderwijs magazines? Gebruik Online Touch: lesboek digitaal zetten.

507 Lees publicatie 186Home