ling” van direct belang voor een goede invulling van deze functie. Waar voor een land het gemiddelde opleidingsniveau van groot belang is, is voor een specifiek innovatietraject van belang dat er specialisten aanwezig zijn die baanbrekend onderzoek op het nieuwe traject kunnen verrichten. Functie 7: Tegenspel bieden aan weerstand De opkomst van een innovatie leidt veelal tot weerstand van belanghebbenden bij de bestaande situatie. Om het innovatiesysteem verder te ontwikkelen, moet tegenspel worden geboden aan deze weerstand. Dit kan gebeuren door druk uit te oefenen ter verandering van de bestaande institutionele structuur, door het voeren van politieke lobby’s en het geven van adviezen ten behoeve van de opkomende innovatie. Tegenspel bieden aan weerstand kan worden gezien als een speciaal geval van richting geven aan het zoekproces, omdat lobby’s en adviezen pleidooien in een bepaalde richting vertegenwoordigen. Maar bij het tegenspel bieden aan weerstand hebben de groepen die voor de nieuwe innovatie opkomen (steungroepen of lobbyorganisaties) zelf niet de macht om de institutionele structuur te veranderen, en zullen ze gebruik moeten maken van hun overtuigingskracht. Het idee van zulke steungroepen is gebaseerd op het politicologische werk van Sabatier 3,4. Deze stelt dat structuurverandering binnen een systeem het resultaat is van de acties van concurrerende belangengroepen, die elk een eigen waarden- en ideeënsysteem vertegenwoordigen. Dit resultaat wordt door politieke macht beslist. Deze activiteiten, nodig voor het tegenspel bieden aan weerstand, worden vaak verricht door bedrijven en maatschappelijke organisaties, doorgaans georganiseerd in netwerken. Maar ook overheidorganisaties kunnen hieraan bijdragen, bijvoorbeeld wanneer provinciebesturen de regering oproepen regels te veranderen, of wanneer planbureaus overheden adviseren ondersteunend beleid te ontwikkelen voor een nieuwe innovatie. In al deze gevallen zijn actoren erop uit anderen te overtuigen, omdat ze zelf niet de bevoegdheid hebben de gevraagde systeemveranderingen tot stand te brengen. Hierin verschilt “tegenspel bieden aan weerstand” van “richting geven aan het zoekproces”, waarbij de betrokkenen de gewenste acties zelf kunnen ondernemen. 3 15 Sabatier, P.A. An advocacy coalition framework of policy change and the role of policyoriented learning therein (1988). Policy Sciences, 21 (2-3), pp. 129-168. Sabatier, P.A. The advocacy coalition framework: Revisions and relevance for Europe (1998). Journal of European Public Policy, 5 (1), pp. 98-130. 4 Pagina 22

Pagina 24

Heeft u een vakblad, digitaalbladeren of digi-spaarprogramma? Gebruik Online Touch: catalogus naar een online publicatie converteren.

461 Lees publicatie 154Home