42 Grassa! Het concept Soja is de belangrijke grondstof in veevoer voor melkkoeien. Soja is relatief duur, een belangrijke bron van fosfaat- en stikstofvervuiling en in toenemende mate genetisch gemanipuleerd. Bovendien krijgt de teelt van soja een steeds slechtere naam vanwege ontbossing, afname van biodiversiteit, erosie en verdrijving en uitbuiting van kleine en landloze boeren in Zuid-Amerika. Tegenover de import van soja-eiwit staat in een aantal regio’s een toenemend overschot aan gras dat onvoldoende tot waarde kan worden gebracht. Dit grasoverschot is enerzijds een gevolg van de door de mestwetgeving afgedwongen extensivering, en anderzijds door de groei van het areaal (natuur)graslanden. ‘Grassa!’ richt zich op het raffineren van dit laagwaardige grasoverschot tot een eiwitconcentraat dat bijvoorbeeld sojaschroot kan vervangen en een vezel die toepassing kan vinden in bijvoorbeeld de papierindustrie. Grasraffinage kan zo bijdragen aan het verduurzamen van de veehouderijsector en het creëren van nieuwe economische perspectieven voor de teelt van gras. Stand van zaken Naar het raffineren van gras vond begin 2007 een haalbaarheidsstudie plaats, gebaseerd op een theoretische verkenning en een praktijkexperiment in 2006. De jaren 2007 en 2008 werden gespendeerd aan nietgehonoreerde subsidieaanvragen. Maar begin 2009 lukte het uiteindelijk de financiering rond te krijgen dankzij bijdragen vanuit LTO Ontwikkelingsfonds en het EZ-programma ‘Pieken in de Delta’. In maart 2009 ging het consortium bestaande uit Hoogland Gras- en Groenvoeders, de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij, Beuker Vochtrijke Diervoeders, PMF machinefabriek en Eska Graphicboard met ‘Grassa!’ van start. Op het terrein van PTC+ in Oenkerk is een loods gehuurd waar de proefinstallatie is gebouwd, en in de zomer en het najaar van 2009 zijn de eerste experimenten uitgevoerd. Courage/ InnovatieNetwerk is lid van de stuurgroep van deze pilot. In 2010 is de proefinstallatie op basis van de opgedane ervaringen geheel vernieuwd. In de zomer van 2010 kreeg Grassa! een subsidie in de TERM Bioraffinage voor een vervolgproject, aansluitend op het lopende project dat voorjaar 2011 wordt afgesloten. In 2010 is een update gemaakt van de projectfilm uit 2009. Activiteiten 2011 In 2011 wordt het eerste Grassa!-project afgerond en het tweede Grassa!-project gestart. Grassa! 2 richt zich op de opschaling en verfijning van de bioraffinage. Met name het raffineren van fosfaat, melkzuur en aminozuren uit het restsap krijgen daarbij aandacht. Het Grassa!-consortium wordt in deze vervolgfase uitgebreid met diervoederbedrijf ForFarmers. De consortiumpartners bezinnen zich inmiddels al op een commercieel vervolg. De rol van Courage zal zich in Grassa! 2 beperken tot deelname aan de stuurgroep en coördinatie van de communicatie. Partners Courage, EL&I, LTO, Hoogland Gras- en groenvoeders, NOM, Beuker Vochtrijke Diervoerders, PMF, Eska Graphicboard, ForFarmers. Pagina 50

Pagina 52

Voor publicaties, online studiegidsen en lesmateriaal zie het Online Touch online publisher CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw magazines.

442 Lees publicatie 136Home