ervaring wordt niet veroorzaakt door de natuur. Zij kan worden bevorderd door meditatie of rust, zij treedt ook vaak op na een periode van psychische of fysieke stress, maar kan niet worden afgedwongen. De natuur verbindt zich niet met ons; het is een innerlijke beweging in onszelf die verbinding mogelijk maakt. De ervaring verschilt van intensiteit. Hij is niet per se groots en meeslepend, maar kan ook als een life event worden ervaren. Gezien de continuiteit waarmee dit soort ervaringen over eeuwen en culturen heen worden gemeld, lijkt me dit geen modieuze zweefpartij maar een heel aardse vorm van spiritualiteit. 4 Bestond er ooit een rentmeester? Rentmeesterschap is een idool dat in christelijke (politieke) kringen nogal eens wordt aangeroepen. Het idool van een bijbels rentmeesterschap zou de basis moeten zijn van de omgang met de natuur. Bij nadere inspectie blijkt de bijbelse basis op zijn zachtst gezegd discutabel. In de praktijk geeft dit idool ook nauwelijks richting aan politieke keuzen. Als de mens Adam in het paradijs wordt geplaatst, krijgt hij de opdracht mee om die te “bewerken en bewaren” (ook wel vertaald als “bewerken en ontwikkelen”). Het ‘zaaddragend gewas en de vruchtbomen’ worden hem tot voedsel gegeven. De paradijselijke mens was dus vegetariër. Nadat de mensen uit het paradijs zijn verdreven, moet hij zijn brood “in het zweet des aanschijns” verdienen en de aarde zal “weerbarstig” zijn. Over verantwoordelijkheid voor de aarde staat er verder niets geschreven. Vreemd genoeg duikt bij de kinderen van Adam en Eva zonder enige introductie wel het offeren van dieren op. Blijkbaar was dat een vanzelfsprekendheid waarbij het interessant is dat het plantaardige offer van Kaïn niet werd aanvaard en het dierenoffer van Abel wel. Na de zondvloed wordt het einde van het vegetarisme geformaliseerd: “Al wat zich roert zal u tot spijze zijn; ik heb u alles gegeven 110 111 Pagina 56

Pagina 58

Voor kranten, online vakbladen en uitgaven zie het Online Touch beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een webshop in uw nieuwsbrieven.

546 Lees publicatie 216Home