gd: “In de verwachting dat zo’n ervaring wél iets los kan maken. Een beetje zoals de vlinder boven de Amazone die bij ons een storm kan veroorzaken? Dat is het thema uit mijn boek Holofaust: zal het zo zijn dat de generatie die voor het eerst het licht ziet (lees in dit geval: naturalisering van het wereldbeeld) ook de generatie is die het licht uitdoet (lees: vernietiging van natuurlijke habitats, met inbegrip die van onszelf)?” bvdk: “Ik verbaas me steeds meer over het feit dat we nog nauwelijks een relatie hebben weten te leggen tussen wonen en natuur. In de stad is hij obsoleet. In de vrije tijd (autonome tijd!!) mager vormgegeven. De Rus had een datsja, de Fransman een maison campagne, Nederlanders moesten het doen met een huisje op een recreatieterrein. Mensen beginnen te ervaren of te vermoeden dat we op de vraag naar het wonen, die we in de vorige rite de passage adresseerden, in onze samenleving andere antwoorden moeten laten klinken.” gd: “Een Kristalpaleis à la Sloterdijk. De sterilisering van de wereld in optima forma. Woningbouw had inderdaad ook een idool in Deel 2 kunnen zijn. We blijven maar bouwen zonder ons fundamenteel rekenschap te geven van een naturalistische duiding van wat wonen zou kunnen, moeten of mogen betekenen.” bvdk: “We hebben het recht op wonen vertaald in een dak boven het hoofd onder bepaalde technische condities, en duurzaamheid heeft vooral een milieutechnische inhoud gekregen. Wonen is gebiologiseerd, heeft geen kwaliteit in een naturalistisch perspectief.” gd: “We zijn de vraag naar de betekenis van wonen als integrerende en betekenis gevende activiteit in de relatie mens-natuur dus uit het oog verloren. Voor zover er wildernis is, stoppen we het in parken en kassen. Biosphere II als ultieme metafoor voor onze leefwereld. Is het zaak tot een wonen te komen dat mensen weer thuis laat komen in de grotere omgeving van natuur, wilder294 nis en universum? Of is alleen al het feit dat dit voor menigeen wereldvreemd klinkt een vingerwijzing voor onze vervreemding? Typisch dat er blijkbaar een Copernicaanse revolutie voor nodig is om ons op aarde te doen landen.” bvdk: “Toch is dat de inzet: het centraal stellen van het wonen op aarde. Hoe zou de praktijk van natuurbeschermers, politici en mensen in het algemeen er op dit punt uitzien als zij zichzelf door een naturalistische bril zouden kunnen en durven zien? Hoe zou een naturalistische vinexwijk of politiek er uit kunnen zien? Wat dóét een politicus, natuurbeheerder of architect die door deze bril naar zijn praktijk durft te kijken?” gd: “Is dat niet de spiegel die je met dit boek voorhoudt?” bvdk: “In jaren van een terugtredende overheid moeten natuurorganisaties zichzelf opnieuw uitvinden. Zij komen in een nieuwe rol. Met wat mij betreft als centrale uitdaging, de vormgeving en invulling van een naturalistische praktijk waarin mens en natuur bij elkaar thuiskomen. ‘Op weg naar huis’ had een alternatieve titel van dit boek kunnen zijn. Het kan ook de vlag zijn waaronder we in Nederland op alle mogelijke manieren thuiskomen. De weg naar huis loopt via de achterkant van ons land. Dat was in Expeditie Wildernis de grote ontdekking. Het zou mooi zijn als Op zoek naar onze natuur ertoe bijdraagt dat het ook een ervaring wordt voor steeds meer beleidsmakers, ontwikkelaars, architecten, burgers en anderen die vormgeven aan onze toekomst. Gandhi werd ooit gevraagd wat hij van de westerse beschaving vond. Hij antwoordde dat hem dat een goed idee leek. Zo zou ik antwoorden als me werd gevraagd naar de natuur in Nederland: dat lijkt me een goed idee. We hebben de natuur nog niet gezien.” 295 Pagina 148

Pagina 150

Heeft u een editie, onlinepublisher of web lesmateriaal? Gebruik Online Touch: presentatie online plaatsen.

546 Lees publicatie 216Home