8 De uitdaging zal vooral bij die bedrijven liggen die wel bedrijfsmatig moeten werken, maar hier nu al niet of door de bezuinigingen in de toekomst niet in zullen slagen. De grote vraag is dan vervolgens hoe deze situatie te verbeteren is. Uit vele discussies komt naar voren dat de oplossing zou moeten liggen in innovatie en ondernemerschap. De sector is te lang afhankelijk geweest van overheidsfinanciering. De focus zou daarom meer moeten liggen bij nieuwe vormen van private financiering door burgers en bedrijven, en bij andere verdienmodellen voor bos en natuur om tot een gezonde en stabiele financiële situatie te komen. Innovaties en ondernemerschap worden vaak gezien als een belangrijke, drijvende kracht om verandering het hoofd te bieden en zelfs verandering te gebruiken als een bron van kansen. De roep vanuit verschillende stakeholders om als sector en als individuele beheerder meer te ondernemen, is dan ook sterk. Probleem daarbij is, zoals InnovatieNetwerk (2013) schrijft, dat “de innovatieve kracht van de natuursector op dit moment nog niet voldoende ontwikkeld lijkt”. De vraag is of dit een juiste veronderstelling is. Er zijn genoeg voorbeelden uit de praktijk te vinden waarin terreinbeheerders nieuwe producten en diensten succesvol ontwikkelen en vermarkten. Daarnaast moeten we niet vergeten dat veel terreinbeheerders niet hoeven te innoveren of misschien wel willen innoveren, maar dat door veel verschillende factoren niet kunnen. Zo vragen sommige innovaties grote investeringen, produceert de sector veel publieke goederen die niet zo gemakkelijk vermarkt kunnen worden en moet de sector inspelen op een diversiteit van soms conflicterende vragen en eisen. De tweede onderzoeksvraag is daarom: 2. In hoeverre is er sprake van innovatie en ondernemerschap bij bos/natuurbedrijven en hoe zou dit verbeterd en/of versterkt kunnen worden? Deze onderzoeksvraag is opgedeeld in de volgende subvragen: Welke ontwikkelingen op het vlak van ondernemerschap en innovatie zijn er bij bos/natuurbedrijven? Indien de mate van ondernemerschap achterblijft bij het gewenste niveau, welke strategieën zijn dan nodig en op welke manier kan het ondernemerschap dan bevorderd worden? Wat belemmert ondernemers zich verder te professionaliseren, wat maakt dat zij jaar in, jaar uit verlies accepteren? Welke instrumenten zijn noodzakelijk? Opgemerkt moet worden dat deze vragen niet alleen spelen in Nederland. In veel landen ziet men een roep om meer markt en minder overheid; dit omdat velen de markt als een efficiënt mechanisme zien om natuurbeheer en natuurbescherming te financieren, zeker in deze tijden van economische achteruitgang (Landell-Mills en Porras, 2002; Hoogstra-Klein, 2013). Verschillende bos/natuurbedrijven in het buitenland hebben hier al op ingespeeld en hebben ervaring met het vermarkten van nieuwe goederen en diensten. Mogelijk kunnen deze bedrijven als inspiratie dienen voor Nederlandse bedrijven. Het kan ook zijn dat Nederland als inspiratie kan dienen voor het buitenland. De derde onderzoeksvraag is daarom: Pagina 19
Pagina 21Scoor meer met een webwinkel in uw PDF's. Velen gingen u voor en publiceerden studiegidsen online.
558 Lees publicatie 222Home