135 We kunnen stellen dat de dreiging van substitutie vrij groot is, vooral op die producten en diensten waar op dit moment nog geld verdiend wordt. Juist daarom zal het voelbaar zijn in de winstgevendheid van de sector. (5) Interne concurrentie De winstgevendheid in de natuursector wordt beïnvloed door de enorme hoeveelheden die Nederland importeert aan grondstoffen en vezels, en die de prijzen erg onder druk zetten. Het onderling soms aanwezige wantrouwen tussen verschillende partijen maakt het extra moeilijk om een sterke vuist te maken als sector (“Bloedgroepen terreineigenaren gaan straatvechten”, Walter Kooy, Nationaal Groenfonds tijdens Bosdag 2011). Het feit dat veel producten vrij homogeen zijn (hout, riet, wild) maakt het bovendien een uitdaging om een onderscheidende positie in te nemen in de sector. Kenmerkend aan de sector zijn ook de onderlinge verschillen in oriëntatie en werkwijze. Aan de ene kant zijn er partijen die zich met producten in de markt begeven ondersteund met subsidie, en aan de andere kant heb je partijen die juist concurreren zonder subsidiegeld. Daarnaast zijn er partijen die het leveren van producten als een bijproduct zien van het doel ‘instandhouding erfgoed’ of ‘optimaal natuurbeheer’, terwijl er ook partijen zijn die commerciële doelen juist als uitgangspunt hebben genomen. Hoe dan ook is een vrij algemeen kenmerk van de sector dat men nogal aanbodgedreven is. Actoren hebben iets of produceren iets en zetten dat op de markt in de hoop dat het afgenomen wordt. Het zou goed zijn voor de positie van de natuursector als deze zich meer zou gaan richten op wat de (potentiële) afnemers het liefst zouden willen. Deze omslag is nodig om de winstgevendheid van de sector naar een hoger plan te brengen. (6) De macht van de overheid De overheid heeft een enorme invloed op wat er in de sector gebeurt en niet gebeurt. Door het verstrekken van subsidies worden initiatieven ondersteund, en met het wegtrekken van subsidie wordt juist gepoogd meer marktwerking in de sector te laten ontstaan. Daarnaast zijn er budgetten beschikbaar voor het laten uitvoeren van onderzoek en het daarmee vergaren van kennis. Het kabinet Rutte I brak met een aantal afspraken die in het recente verleden gemaakt waren rond bijvoorbeeld de EHS, sneed rigoureus in budgetten, legde de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de natuur bij de provincies en stimuleerde het agrarisch natuurbeheer. In de bezuinigingsvoorstellen van het Lenteakkoord wordt een aantal van deze regelingen teruggedraaid. Europa krijgt ook een steeds dwingendere vinger in de pap van het Nederlandse beleid. Zo is er in bepaalde gevallen subsidie te krijgen in Brussel en wordt het kabinet af en toe gecorrigeerd op het beleid. De wet- en regelgeving wordt regelmatig aangepast, waarbij sommige wetten een enorme invloed hebben op de gang van zaken in de natuursector. De Flora- en Faunawet, die beperkingen oplegt ten aanzien van de oogstperiodes, is daar een treffend voorbeeld van. Een schematische weergave van de instrumenten op diverse niveaus is te zien in Figuur 74. Pagina 134

Pagina 136

Heeft u een maandblad, nxtbook of e-onderwijsmagazines? Gebruik Online Touch: handleiding digitaal op uw website plaatsen.

531 Lees publicatie 204Home