204 HOOFDSTUK 3 VII OVERIGE INKOMSTENBRONNEN hebben we alle buren uitgenodigd, de gemeente, de bouwers. In de schuur liet iemand van de Vereniging Oud-Scherpenzeel in een tentoonstelling de historie zien van de schaapskooien in dit gebied. Dat was een groot succes.” Meta Daniëls studeerde sociale wetenschappen, was twintig jaar psychotherapeut in ziekenhuizen en bij Riaggs, maar besloot toen haar hart te volgen en mag zich na omscholing rentmeester-NVR noemen. “Als kind wilde ik eigenlijk boer worden.” Zij beheert haar eigen deel van het landgoed en adviseert als zzp’er anderen. “Maar ik besteed de meeste tijd als vrijwilliger aan de ontwikkeling van de gezamenlijkheid via de Stichting Landgoed Scherpenzeel.” “Van de twintig hoeves zijn er de laatste jaren zes lige heerlijkheid Scherpenzeel met opbrengsten uit de slavenhandel. Dat geldt voor veel grondbezit, evenals voor veel moois in de Amsterdamse grachtengordel. Nu zeggen we: minder netjes verdiend geld, werd netjes weggezet.” De ontwikkeling tot landgoed begon in 1793 toen de Amsterdamse VOC-koopman Johannes Bastianus van gestopt. Eén boerderij heeft inmiddels een zorgbestemming gekregen. In een heel nieuw gebouw in de stijl van de streek wonen en werken sinds 2008 24 mensen met een verstandelijke beperking. Eigenaar van het woonzorgcentrum is Abrona, een christelijke organisatie voor dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking. Het centrum heeft Abrona zelf gebouwd. De vijf hectare grond hebben wij in erfpacht gegeven. Abrona heeft veel vastgoed, maar minder ervaring in het buitengebied. We werken daarom nog steeds intensief samen, want Abrona wil goed integreren in de buurt.” “Samen met de gemeente werken we aan nieuwe bestemmingen voor nog vier boerderijen. Dat kan wonen worden, maar ook werken of zorg. Wat het wordt, hangt mede af van de ligging, van de boerderij en van de wensen van de eigenaar.” “Je moet als landgoedeigenaar tegenwoordig actief zijn, proactief zelfs. Vroeger gingen ontwikkelingen veel langzamer. Als een boer stopte, zocht je een andere boer. Dat is niet meer aan de orde. We zoeken nu naar andere bestemmingen van vrijkomende boerderijen, zoals wonen, kantoren en zorg. Voor de grond zoeken we een boer die wil uitbreiden. Binnen de Stichting praten we over het ontwikkelen van nieuwe inkomstenbronnen en we leren van elkaar. De omgeving verandert. Om dit gebied dat we geërfd hebben aan de volgende generatie Naamen het huis Scherpenzeel kocht met omliggende landerijen. Zijn nazaten breidden het bezit uit met veel grond, boerderijen en een deel van het dorp. Kleindochter Benudina Royaards-Van Naamen erfde het landgoed in 1854 en liet het huis verbouwen tot een witgepleisterd zomerhuis. ’s Winters woonde de familie Royaards, met intussen 7 kinderen, in Utrecht. Permanente bewoning kreeg het huis in 1900, toen hun jongste zoon Anton huis Scherpenzeel erfde en in datzelfde jaar burgemeester werd van Scherpenzeel. Bij die erfenis begon de versnippering, want Antons broer Johan en zijn zuster Wilhelmina kregen ook elk een deel. De eigenaren van het huidige landgoed zijn allemaal afstammeling van deze drie Royaardsen. Karakteristieken Scherpenzeel 1.075 hectare, waarvan 700 hectare landbouw en 360 hectare bos en natuur, verdeeld over veel kleine percelen bos, houtwallen en lanen. Grond door vererving sinds 1900 in bezit van tien familieleden, verdeeld over drie familiestaken die afstammelingen zijn van drie Royaardsen, soms in de vorm van een NSW-bv, soms onverdeeld, soms in bezit van 1 persoon. Rentmeesterkantoor ’t Schoutenhuis is voor alle eigenaren beherend rentmeester. door te kunnen geven, moet er geld verdiend worden. Landbouw zal minder centraal komen te staan.” Daniëls spreekt liever van landschapsbeheer dan van natuurbeheer. “De natuur bestaat hier vooral uit lanen, houtwallen en kleine bosjes. Geen uitgestrekte wouden. Hier zie je nog het coulisselandschap dat vroeger de hele Gelderse Vallei kenmerkte.” “Mijn grootmoeder woonde tot 1956 in huis Scherpenzeel, dat midden in het dorp ligt. In 1975 hebben mijn moeder en haar zuster het geschonken aan de gemeente, als gemeentehuis. Intussen heeft de gemeente het in erfpacht gegeven aan de Stichting Geldersche Kasteelen. Er zit nu een kantoor in en horeca.” Ze kent de geschiedenis en draait er niet omheen. “Een voorvader van de huidige eigenaren kocht de voormaStichting Landgoed Scherpenzeel (opgericht in 2002 door eigenaren) bevordert samenwerking tussen eigenaren en initieert gezamenlijke projecten. 20 monumentale boerderijen met blauwwitte luiken, 7 schaapskooien, 2 dienstwoningen, oude buitenschietbaan, 7 beheerderwoningen/ vakantiehuizen, beheerkantoor. Eigenaren wonen niet op landgoed. Een medewerker beheer in gezamenlijke dienst. Taken o.a. opstellen en doen uitvoeren planning beheer bos en natuur, aansturen onderhoud gebouwen, toezicht (heeft BOA-bevoegdheid), aansturing vaste vrijwilligersgroep via Landschap Erfgoed Utrecht, aanspreekpunt voor pachters en omgeving. Gelegen in gemeenten Scherpenzeel, Woudenberg, Barneveld, Leersum en Renswoude. Deelnemer landelijk basisschoolproject ‘Van Luchtkasteel tot Dassenburcht’ over particuliere landgoederen, met landgoedquiz gemaakt door vrijwilligers. Pagina 207

Pagina 209

Interactieve emagazine, deze archief of lesboek is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online uitgeven van digitale archief.

527 Lees publicatie 202Home


You need flash player to view this online publication