VERDIENMODELLEN 171 5 Bij Knooperven gaat het om boerenerven die via paden en beplanting met elkaar zijn verbonden. De bedrijfsgebouwen worden gesloopt of verbouwd. Eigendom van landbouwgrond wordt gesplitst van het overige eigendom. De landbouwgrond komt beschikbaar voor boeren die willen uitbreiden. De erven en de beplanting ertussen komt in eigendom van de nieuwe bewoners. Zij kopen en onderhouden die landschapselementen. Op deze manier wordt schaalvergroting van de landbouw mogelijk, zonder dat dit ten koste gaat van het bestaande kleinschalige landschap. De gemeente Tubbergen is al ver met een eerste knooperf in Langeveen. In mei 2012 was een van de negen kavels verkocht. Doel is om dit concept marktrijp te maken, zodat particulieren overal in het land Knooperven kunnen inrichten, zonder een overheid als trekker. Er is, volgens initiatiefnemer Nico Beun van InnovatieNetwerk, interesse van woningcorporaties en zorginstellingen. De inkomsten van Knooperven komen van boeren die landbouwgrond overnemen en kopers van woningen. Ook wordt bespaard op de kosten voor landschapsonderhoud, omdat de kopers van de woningen in hun koopcontract tekenen voor het onderhoud van paden en landschapselementen voor de eerstkomende twintig jaar. Zie www.knooperven.nl. 6 Nieuwe Marken zijn kleinschalige buurtgemeenschappen in een nieuw landschap. Nieuwe Marken leggen nieuwe natuur aan op minstens vijftig hectare grond, gefinancierd door kopers van 25 nieuwe of gerenoveerde huizen met in hun koopcontract de verplichting tot deelname aan een Vereniging van Eigenaren (VvE) die zorgt voor aanleg en onderhoud van natuur, landschap en paden. In 2012 gaat een gemeente in Friesland het bestemmingsplan aanpassen om op eigen grond een Nieuwe Marke mogelijk te maken. Zie www.innovatienetwerk.org/nl/concepten/view/86/NieuweMarken.html. 7 Een Buurderij is een samenwerkingsverband tussen een aantal grondeigenaren en omwonenden. Het idee is dat de grondeigenaren en burgers samen zowel private taken zoals landbouw, zorg en landgoedwinkel uitvoeren als een aantal publieke taken zoals natuur, landschap, waterbeheer en educatie. De burgers krijgen op die manier zelf medeverantwoordelijkheid voor en zeggenschap over de inrichting van de ruimte. Daar staat een eigen bijdrage tegenover. De burgers betalen in een Buurderij dus mee aan de inrichting en beheer van hun landschap. Ook zouden zij kunnen bijdragen aan het onderhoud van natuur en landschap door zelf fysiek mee te werken. Burgers zijn nog net geen juridische maar wel sociale en morele eigenaars van het landschap. InnovatieNetwerk was met diverse partners in de Haarlemmermeer begonnen met een Buurderij. Dat experiment ligt tijdelijk stil vanwege onvoldoende medewerking van overheden. Het gedachtegoed is dus al wel klaar, een geslaagd experiment is nog niet voorhanden. Ook in Schouwen-Duiveland voert InnovatieNetwerk gesprekken met drie agrarische ondernemers die de verantwoordelijkheid voor het beheer van het landelijk gebied willen nemen, samen met burgers, organisaties en instellingen als een woningcorporatie en een zorginstelling uit de buurt. Zie www.buurderijhaarlemmermeer-zuid.nl en www.innovatienetwerk.org/nl/concepten/view/130/BuurderijSchouwenDuiveland. 8 Meest extreme verdienmodel biedt ruimtelijk bureau INBO dat een safaripark in Nederland ontwikkelt onder de naam ‘Soulife Wolf’, beschreven als “een vrijstaat waar je opgegeten kan worden door een wolf of een beer”. INBO werkt het idee uit voor krimpregio de Veenkoloniën, maar ‘wonen in wilde natuur kan ook in of bij Amsterdam en Utrecht’ aldus Alex Sievers. Via sociale media probeert INBO allianties te smeden van mensen en organisaties om een grote stap te kunnen zetten. Dit lijkt qua verdienmodel op Nieuwe Marken: bewoners bouwen een huis en kopen veel grond voor gezamenlijk beheerde natuur. Sievers verwacht interesse van 1 of 2% van de Nederlanders. Zie www.soulife.nl/main, ook op sociale media. Pagina 174

Pagina 176

Heeft u een onderwijs magazine, digi-magazine of web publicaties? Gebruik Online Touch: club blad converteren naar een digitale publicatie.

527 Lees publicatie 202Home