ONDERHANDELEN 10 Spelregels en valkuilen Wie gelooft in de plaats als tijdelijke constellatie van betekenissen, gelooft wellicht niet in de mogelijkheid van universeel geldige spelregels voor tijdelijke bestemmingen. Idealiter zijn immers ook die (tijdelijke) spelregels per situatie op te diepen uit de constellatie. Toch zijn wel enkele handreikingen te geven. Het komen tot een tijdelijke andere bestemming zou bijvoorbeeld kunnen beginnen met het in kaart brengen van de constellatie. Eerder typeerden we die constellatie als een moeras – niet in negatieve zin, maar om uit te drukken dat er geen fundamentele waarden of betekenissen te vinden zullen zijn. Je zou kunnen zeggen dat dit inventariseren of cartograferen gepaard gaat met het aanbrengen van mentale heipalen: constructen waardoor oude en vertrouwde betekenissen expliciet worden en nieuwe betekenissen worden toegevoegd. Dit is een proces van onderhandelen, bijvoorbeeld over de aard en invulling van het wenselijke gebiedsverhaal. Effect daarvan kan zijn dat draagvlak ontstaat voor een haalbare tijdelijk andere bestemming. Tegen de achtergrond van het theoretische landschap dat inmiddels achter ons ligt, is deze werkwijze ons best shot. Tussen het Scylla van de fundamentalisten en het Charybdis van de relativisten doorvarend, bepleiten we een relationele aanpak die mens en plaats begrijpt als een in-elkaar. Voor de een klinkt dit romantisch. De ander ziet welke harde onderhandelingen en conflicten hiermee transparant kunnen worden. Niet voor niets is de plaats wel gedefinieerd als locus en resultante van conflict en onderhandeling. 55 Pagina 56
Pagina 58Heeft u een editie, digibrochure of digi onderwijs catalogussen? Gebruik Online Touch: relatiemagazine digitaal op uw website plaatsen.
515 Lees publicatie 192Home