DUALISMEN vaak geassocieerd met intiem, echt, authentiek, warm, solidair en als iets wat je moet koesteren. Globaal roept al snel het beeld op van vervreemdend, groot, ver weg, anoniem en bedreigend. Je hoeft echter slechts een goede zogenaamde lokale keuken onder de loep te nemen om te beseffen dat beide concepten in elkaar overvloeien: het bord als ontmoetingsplaats van de wereld (niets zo glocaal als hollandse poffertjes met kaneel van de Molukken). Toch zit het verschil tussen lokaal en globaal zo in ons hoofd gebakken, dat we ons bijvoorbeeld makkelijk door politici laten verleiden die het ‘lokale’ in stelling brengen om het ‘globale’ te bestrijden. Mijn stelling is dat het tot de mentale hygiëne van de filosoof, de relationele planoloog en alle anderen die zich bekommeren om ruimte en plaats behoort, om steeds kritisch te staan tegenover de begripsmatige brillen waarmee we naar de werkelijkheid kijken. Zoals gezegd produceren wij de wereld in grote mate op basis van wat we in ons hoofd hebben. Vicieuze cirkels van onwenselijke omgangsvormen met de realiteit zijn dan ook snel gevormd. De zogenaamde perverse koppelingen zijn een voorbeeld van manieren waarop mensen al dan niet bewust oneigenlijke visies (bijvoorbeeld de eeuwigheidswaarde van een vinexwijk) voor het karretje van menselijk-al-te-menselijke belangen spannen (financieel gewin, invloed, reputatie). De uitdaging waarvoor we staan is niet gering. Enerzijds kunnen we niet zonder begrippen en dualismen: begrippenparen als lokaal/globaal, natuur/cultuur, mannelijk/vrouwelijk zitten nu eenmaal in onze mentale bagage. Anderzijds is het steeds de vraag of we hiermee wel recht doen aan de werkelijkheid en ons eigen welbegrepen eigenbelang. Het fascinerende is echter dat de begrippen zelf vaak de weg wijzen naar een constructieve praktijk. Door de begrippen op de spits te drijven, blijken veel tegenstellin48 Pagina 49
Pagina 51Scoor meer met een online winkel in uw vakbladen. Velen gingen u voor en publiceerden catalogussen online.
515 Lees publicatie 192Home