FILMISCHE VERZINNEBEELDING 7 Tijdelijkheid als bron van betekenis Wie zo tegen plaatsen aankijkt, prikt door de illusie heen dat bestemmingen eeuwigheidswaarde hebben. Net als bij een orkestwerk wordt tijdelijkheid een wezenskenmerk, en net als in het bijbelboek Prediker heeft alles zijn tijd. Natuurlijk is de tijdschaal even wennen: de jaren of tientallen jaren waarin het tijdobject van een gebied zich ontvouwt zijn wat moeilijker voor het geestesoog te halen dan de pakweg veertig minuten van een gemiddelde symfonie.17 Het medium film kan echter helpen om de organische temporaliteit van gebieden zichtbaar te maken. Leg de ontwikkeling van een gebied gedurende tien jaar vast en presenteer het materiaal in enkele minuten: filmische verzinnebeelding van het gebied als tijdobject. Kern van de nieuwe planologie is dat ze zich ten diepste rekenschap geeft van de tijdelijkheid van bestemmingen en de wereld die opengaat door expliciet ruimte te scheppen voor tijdelijke andere bestemmingen. Dat gaat heerlijk in tegen de Nederlandse aanvechting om steeds maar weer nieuwe eeuwigheden het licht te laten zien. Misschien is het geen toeval dat de beroemdste Nederlandse filosoof, Spinoza, alles probeerde te begrijpen in het licht van de eeuwigheid (sub specie aeternitatis).18 Een planologie sub specie temporalis vraagt zich af waar die drang om van eeuwigheid naar eeuwigheid te gaan eigenlijk vandaan komt. Bestemmingsplannen zijn in Nederland slechts met de grootste moeite te veranderen. Is iets eenmaal tot natuurgebied gebombardeerd, 17 Of de tien minuten van een gemiddeld langzaam deel van zo’n orkestwerk. Zo’n langzaam deel (adagio, largo, lento) sluit namelijk als metafoor nog beter aan bij de typering van een gebied als tijdobject. 18 Wellicht is het evenmin toevallig dat Spinoza, naar verluidt, niet van muziek hield. 39 Pagina 40
Pagina 42Heeft u een rapport, digi brochure of digi-onderwijs magazines? Gebruik Online Touch: relatiemagazine digitaal uitgeven.
515 Lees publicatie 192Home