TIJDOBJECT Op het eerste gezicht lijkt de vergelijking met een symfonie tekort te schieten.16 Een muziekstuk bestaat toch slechts zolang het gespeeld wordt? Wie beter kijkt en luistert beseft echter dat ze op heel veel verschillende manieren bestaat: op papier, in de akoestieke ruimte, in de herinnering van mensen, als visuele gebeurtenis op het netvlies van een blinde. Muziekstukken zijn wel geduid als tijdobjecten: objecten die zich in de tijd uitstrekken en ontvouwen en in de diverse hoedanigheden slechts een tijdelijk bestaan hebben. De plaats als proces is zo’n tijdobject. Probeer je eens voor te stellen dat een gebied zich in de tijd ontvouwt van toestand a via toestand b naar toestand c. De veranderingen zijn het resultaat van talloze invloeden, verbindingen en bewegingen. Bovendien voltrekt het proces zich op vele niveaus tegelijk: in het fysieke gebied, in de hoofden van de mensen, op papier, in cyberspace, in het brein van planologen die zich nu al afvragen hoe het na toestand c verder zou kunnen. De plaats wordt organisch, een multidimensionele organische openheid met wisselende identiteiten. Zelfs als het in de fysieke wereld zo plat is als een dubbeltje, is het allesbehalve plano. Tegelijk vóél je dat er ergens iets sluimert van vastigheid en roots en authenticiteit. Maar je kunt het niet pakken. Dit schijnbaar diffuse gebied is het onderwerp van de nieuwe planologie. Haar bestemming is het in goede banen leiden van de plaats als tijdobject. 16 Interessant in deze context is de vergelijking die de Amerikaanse architectuurfilosoof Lewis MumFord maakte tussen een stad en een symfonie: ‘Through its complex orchestration of time and space, no less than through the social division of labor, life in the city takes on the character of a symphony (...)’. In: The Lewis MumFord Reader, blz. 105. 37 Pagina 38

Pagina 40

Heeft u een presentatie, digitaalbladeren of online weekbladen? Gebruik Online Touch: uitgave online bladerbaar publiceren.

515 Lees publicatie 192Home