12 6. Het bieden van een gezonde omgeving en decor voor zorginstellingen (bijvoorbeeld de bouw van klinieken voor niet-spoedeisende zorg in een groene, ‘rustgevende en genezende’ omgeving); 7. Drager van cultureel en archeologisch erfgoed en landschappelijke historie; 8. Bron van spiritualiteit en levensbeschouwing; 9. Het bieden van een habitat voor flora- en faunasoorten en het dragen en verbinden van ecosystemen; 10. Het dragen van een genenbank; 11. Het bieden van milieudiensten (vastlegging CO2, berging en zuivering van water, zuivering van lucht/afvang van fijnstof, erosiepreventie, bodemreiniging, vastlegging en recycling nutriënten). In categorie 1 vallen met name economische producten. Categorie 2 t/m 6 omvatten zowel sociale/maatschappelijke als economische diensten. De categorieën 7 en 8 zijn overwegend sociale/maatschappelijke diensten. Bij categorie 9 en 10 gaat het om ecologische diensten en bij categorie 11 gaat het tot slot om milieudiensten. 2.2 Beloningsvormen De betaling van producten en diensten stelt de terreineigenaar of -beheerder in staat om de kosten voor de instandhouding, het beheer en het onderhoud van bos- en natuurterreinen (winstgevend) te dekken en om te investeren in aanleg en ontwikkeling van terreinen. De praktijk leert dat lang niet alle kosten en investeringen gedekt worden door externe beloning voor de geleverde producten en diensten. Vaak brengen terreineigenaren eigen middelen in om bepaalde activiteiten te (co)financieren. Dat doet men vanuit eigen motivatie, maar vaak geldt ook waardering vanuit de samenleving als een belangrijke drijfveer. Tegen deze achtergrond is het van belang om: • Het brede scala aan beloningssvormen (materieel en immaterieel) in kaart te brengen (Paragraaf 2.2.1 en 2.2.2); • Aan te geven welke actoren een rol spelen in de beloning (Paragraaf 2.2.3). 2.2.1 Directe beloning Producten en diensten uit bos en natuur worden op verschillende manieren en via diverse mechanismen betaald en/of gewaardeerd. In deze studie worden negen typen beloningsvormen onderscheiden: • markt(werking), waarbij er een directe marktconforme (en/of onderhandelbare) betaling plaatsvindt van de afnemer van het product of de dienst aan de terreineigenaar. Hieronder valt niet alleen betaling voor producten, maar bijvoorbeeld ook verpachting van terreinen en entreeheffing aan recreanten; • Subsidies, waarbij er een onkostenvergoeding/betaling plaatsvindt vanuit de overheid aan de terreineigenaar voor (met name) aan de Pagina 20

Pagina 22

Heeft u een whitepaper, online publisher of e-archief? Gebruik Online Touch: mailing online bladerbaar publiceren.

476 Lees publicatie 170Home