Voorwoord Tien jaar geleden lanceerde InnovatieNetwerk het concept ‘Agropark’: een combinatie van verschillende agrarische en niet-agrarische activiteiten op een bedrijventerrein. Centrale doelstelling was het sluiten van kringlopen en het reduceren van transporten van dieren en grondstoffen. In zijn meest extreme vorm is daarbij het idee geschetst van een varkensflat met kassen op het dak en visbassins op de begane grond. Als locatie werd gedacht aan een havengebied, waar stromen van veevoer en mest efficiënt te organiseren zijn en de consumenten dicht in de buurt zitten. Dat idee riep veel discussie op, vooral vanwege het massale, industriële karakter, de verwachte aantasting van het welzijn en de gezondheid van de dieren, en de teloorgang van het gezinsbedrijf. echter, de voortgaande schaalvergroting in de varkenshouderij − elke tien jaar verdubbelt de gemiddelde bedrijfsomvang −maakt het zoeken naar een duurzaam ontwikkelingsmodel steeds urgenter. Dat was aanleiding voor vijf varkenshouders om met het basisidee van Agropark (clusteren, het sluiten van kringlopen) aan de slag te gaan en dit te vertalen naar een bedrijfsmodel waarin zij perspectief zien. Dat model wordt in dit rapport beschreven. Het gezichtspunt is nadrukkelijk dat van de varkenshouderij; hier liggen ook de grootste knelpunten als het gaat om het omvormen van de huidige productiewijze. Er is bij een marktpartij, welke in de branche actief is met een eigen slachterij en verschillende vleesverwerkende bedrijven, interesse gewekt voor dit concept − deze partij is in principe bereid om in het Agrocentrum te participeren. Voorts is met enkele ondernemers uit de glastuinbouw overlegd. Er zijn verschillende aanknopingspunten voor synergie vastgesteld. Dat geldt ook voor de samenwerking met de akkerbouw, zodat regionale kringlopen optimaal gesloten worden. Voor realisatie zijn door de overheid aan te wijzen locaties nodig, zoals ook de Greenports voor de glastuinbouw zijn ontwikkeld. Bij de ontwikkeling van het bedrijfsmodel is expliciet aandacht besteed aan de gezondheid en het welzijn van de dieren, de milieueffecten, de landschappelijke inpassing en economische aspecten. Via een quick scan MER, een toetsing aan de Milieukeurcriteria voor varkens door SMK (Stichting Milieukeur) en bedrijfseconomische berekeningen zijn de effecten in kaart gebracht. De studies zijn uitgevoerd in 2007 en 2008 en dus op onderdelen zijn de uitkomsten soms enigszins gedateerd. De conclusies blijven echter overeind. Dit rapport vat de belangrijkste bevindingen uit de oorspronkelijke rapporten samen. Winstpunten van het concept, maar ook knelpunten, komen hierbij naar voren. Ook laten we enkele opinieleiders uit kringen van boeren, bestuurders en maatschappelijke organisaties aan het woord. Zo hopen we een bijdrage te leveren in de zoektocht naar duurzame bedrijfsconcepten voor een grootschalige varkenshouderij, ingebed in de omgeving. Ook al is het hier beschreven Agrocentrum aantoonbaar beter voor mens, dier en milieu dan de opschaling van de gangbare varkenshouderij naar megastallen verspreid in het landschap, dan nog zal het Pagina 3

Pagina 5

Interactieve digi spaarprogramma, deze vaktijdschrift of cursus is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het online plaatsen van web kranten.

451 Lees publicatie 145Home


You need flash player to view this online publication