Als derde innovatie-indicator hebben we gekeken naar de projecten die gefinancierd zijn onder de innovatieregeling van LNV (nu EL&I) (Tabel 3). Tabel 3: Classificatie projecten gefinancierd door de innovatieregeling ‘Samenwerking bij innovatieprojecten’ (Bron: LNV, 2010). 2007 2008 2009 Productinnovatie 0 0 0 Procesinnovatie 8 5 8 Marketinginnovatie 1 0 0 Organisatorische innovatie 2 0 3 Figuur 6: Trend: Veranderingen Nederlandse patentenportfolio ten opzichte van belangrijkste concurrenten op de thuismarkt (Bronnen: Agentschap NL, Productschap Tuinbouw). Als tweede innovatie-indicator hebben we gekeken naar de ontvangers van de Hortifair Innovation Award in de periode 2005-2009. Waar patenten voornamelijk geschikt zijn om product- en procesinnovaties te meten, maken ook marketingorganisaties kans op de Hortifair Innovation Award. Tabel 2 geeft een overzicht. Wanneer we Tabel 2 bekijken, valt op dat procesinnovaties het belangrijkst zijn, gevolgd door product- en marketinginnovaties. Bij de marketinginnovaties valt op dat slechts één marketinginnovatie groenten betreft. De overige marketinginnovaties betreffen voornamelijk nieuwe verpakking van snijbloemen. Tabel 2: Classificatie winnaars van de Hortifair Innovation Award (Bron: Hortifair, 2010). Type innovatie 2005 2006 2007 2008 2009 Productinnovatie 0 5 4 6 7 Procesinnovatie 16 11 14 10 10 Marketinginnovatie 2 2 1 2 1 Opvallend is dat twee organisatorische innovatieprojecten in 2009 tot doel hebben het contact tussen teler en eindconsument te bevorderen, de overige organisatorische innovaties richten zich op het delen van technische kennis en het realiseren van kostenbesparing door samenwerken. Het marketingproject richt zich op de zogenoemde functional foods. Andere relevante regelingen zijn Flowers en Food, Pieken in de Delta, Projecten innovatie prestatie, de WBSO, Innovatievouchers en Innovatiekredieten. Ook bij deze regelingen ligt de nadruk op procesinnovatie. Alleen binnen Flowers en Food is expliciete aandacht voor marketinginnovaties. Diverse voor de glastuinbouw relevante subsidieregelingen richten zich specifiek op energie-innovaties, zoals de marktintroductie Energie Innovaties (MEI), de Investeringsregeling energiebesparing (IRE), de demoregeling energie, de energie-investeringsaftrek (EIA), de fiscale aftrekregelingen MIA/VAMIL en de Energie Onderzoek Subsidies (EOS). De projecten binnen deze soms omvangrijke regelingen rekenen we tot procesinnovaties. Samenvattend kunnen we zeggen dat het huidige innovatiesysteem in de glastuinbouwsector vooral is gericht op procesinnovaties. Gespecialiseerde toeleveranciers spelen een belangrijke rol bij het realiseren van deze innovaties. Deze toenemende specialisatie en kapitaalintensiteit van de innovatie binnen de sector hebben geleid tot een lock-in van de glastuinbouwsector in innovatietrajecten gericht op procesinnovatie. Het innovatiesysteem 15 Pagina 20

Pagina 22

Heeft u een lesboek, page gangster of digi-archief? Gebruik Online Touch: jaarverslag digitaal maken.

440 Lees publicatie 134Home