50 len voor de lange termijn. In de historische ontwikkeling van de nutsvoorzieningen heeft de gemeente – gewild of ongewild – voor de gewenste zekerheid garant gestaan. Maar in de context van “Europa” en de huidige financiële realiteit lijkt deze weg in toenemende mate geblokkeerd. Nieuwe Nuts krijgt het wat dat betreft moeilijker dan bestaande nuts het ooit heeft gehad. Gemeentelijke bemoeienis wordt effectief geweerd door het Europese mededingingsrecht. Uitgangspunt is dat overheden de concurrentie niet mogen vervalsen – noch door bepaalde partijen te helpen, noch door zelf actief te worden op een gebied dat Europees als “markt” wordt betiteld. In de afvalinzameling is de private consolidatie al vergevorderd. In de energievoorziening staat Europa nu op een kruispunt, met rechtsonzekerheid tot gevolg.45 Alleen het riool is nog een gemeentelijke taak die eenduidig als “publiek” wordt gezien.46 Op gebieden waar de liberalisering al is ingetreden, is een terugkeer naar actieve overheidsbemoeienis zeer risicovol en bezwaarlijk geworden. Alleen onrendabele activiteiten en activiteiten die in Europa onbetwist “van nationaal belang” worden geacht, zijn voor overheden nog zonder bezwaren naar zich toe te trekken. Internationaal heersen de consolidatie en een terugtredende overheid. marktwerking is daarbij het sturend principe, maar zonder vrije toetreding is dat een dode letter. Waar die vrije toetreding feitelijk wordt gehinderd, is dat een imperfectie die om een oplossing vraagt. Wanneer vrije toetreding daarentegen wordt bevorderd, en de vele uitvinders, ondernemers en gemeenschappen ongehinderd in de gelegenheid komen om de nutsvoorzieningen te vernieuwen, dan zijn de (lokale) economie én de duurzaamheid daar optimaal mee gediend. Nederland geldt Europees als gidsland. De worsteling die hier nu woedt over het eigendom van de distributienetten, resulteert vooralsnog in complexe, tegenstrijdige en volatiele wetten. Politieke en bestuurlijke processen worden zwaar beproefd door commerciële strategieën en psychologisch mediaspel. In de Verenigde Staten is de privatisering al verder gevorderd. Inmiddels is daar zelfs een precedent geschapen waarbij de integrale elektriciteitsvoorziening in handen komt van private equity: KKR verwerft TXU - elektriciteitsproductie (> 18 GWe = circa de omvang van Nederland), levering en distributie. 45 46 Zodra is aangetoond dat met Nieuwe Nuts riolering geld is te verdienen, zal dit wellicht snel veranderen. Ook hier zal een “markt” ontstaan die de gemeentelijke bemoeienis op scherp zet. Pagina 59

Pagina 61

Heeft u een onderzoeksrapport, novia facts of web archief? Gebruik Online Touch: uitgave digitaliseren.

303 Lees publicatie 100Home


You need flash player to view this online publication