levert ETFE op rol van 1,5 m. Vervoer over de weg of afmetingen van bewerkingsmachines beperken het materiaal niet, omdat het oprolbaar is. Kussens die in één richting overspannen, dienen maximaal 3,5-4,5 m breed te zijn. De maximale lengte is 25 m of er dient speciaal gedetailleerd worden op uitrekking. Bij twee richtingen overspannen is 7 m het maximum. Bij grotere kussens zouden ontoelaatbare spanningen in de folie optreden. Dit is wel tegen te gaan met bijvoorbeeld spankabels. Glas kan niet langer dan 6 m, doorgaans wordt 4x2 meter als maximaal genomen. De levensduur van ETFE is ten minste 30 jaar; bij glas is dit 50 jaar. Overigens vermelden enkele producenten een nog langere levensduur van ETFE. De bestaande generatie kassen heeft een afschrijftijd van 15 jaar; dit levert geen problemen op. Als er geen coatings worden gebruikt, kan het weer volledig gerecycled worden. 2.7 Kosten Het totale kostenplaatje is een stuk complexer dan alleen de vierkante meter prijs van folie. Andere factoren zijn constructie, kasvorm, onderhoud, stookkosten, opstartkosten, opbrengst en verwachting van toekomstige prijzen. Voor ETFE-folie wordt gerekend met 9-12€/m². De constructiekosten zijn erg afhankelijk van het ontwerp; het lage eigengewicht kan een lichtere constructie betekenen, maar het kasontwerp dient er wel voor te zorgen dat het membraan niet asymmetrisch aan de constructie trekt, anders moet de constructie toch zwaar worden uitgevoerd. Gehard glas is nog steeds de helft van de ETFE-prijs. Voor een goed isolerende gevel wordt nu in de normale bouw gerekend met 250-300€/m² (inclusief snijden/ lassen/aansluitingen/ pompen/montage, exclusief staalwerk). Voor de tuinbouw moet dit meer dan halveren. Dit lijkt haalbaar, want foliekassen zijn goedkoper dan glazen kassen. Foliekassen zonder goede isolatie zijn al mogelijk voor 25-30€/m². Een richtprijs voor HR+ isolatieglas helder zonder coating is ongeveer 60€/m². De prijzen zijn sterk afhankelijk van de afmetingen en leveranciers. Voor een aluminium vliesgevel met alleen vast glas kan worden gerekend met 420€/m². Om de kussens op spanning te houden, dienen pompen te worden aangebracht. Er dient rekening gehouden te worden met een extra energieverbruik van 50 W per 1000 m² (bij een prijs van €0,0619 per kWh is dit ongeveer €28,- per jaar per ha.). Deze kosten worden ruim terugverdiend door besparing aan stookkosten vanwege hogere isolatiewaarde. 9 2.6 Overige eigenschappen Het warmteaccumulerend vermogen van wanden en vloeren zorgt ervoor dat schommelingen in temperatuur binnen een gebouw gering zijn. Het houdt in de winter de warmte langer vast en in de zomer de warmte langer buiten. Warmteaccumulatie is bijna lineair evenredig met de massa. Het eigengewicht van ETFE is minder dan 1 kg/m2. Vanwege dit lage gewicht van luchtkussens zal geen warmteaccumulatie optreden. Grote schommelingen in temperatuur zijn voor gewassen niet wenselijk, waardoor het wenselijk is elders in een kas wel voor accumulerend vermogen te zorgen. Akoestisch dempt ETFE-folie erg slecht. ETFE kan met contactgeluid zelfs versterkend werken; regen klinkt dan als een drumstel. De voor normale utiliteitsbouw voorgeschreven geluidswering van circa 20 dBA wordt niet gehaald, maar bij kassen speelt dit geen rol. Wat betreft brandwering wordt ETFE-folie omschreven als moeilijk ontvlambaar en niet-afdruipend. In het geval van brand zal het materiaal zeer snel wegbranden. Dit heeft als voordeel dat het niet per se noodzakelijk is om in rookafvoer of compartimentering te voorzien, omdat het in de kussens gebrande gat al voor directe rookafvoer zorgt. Afhankelijk van de gekozen materialen en coating zijn de luchtkussens niet brandonderhoudend. Brandklasse B1 volgens DIN 4102; Brandklasse 1 volgens NEN 6065. Pagina 15

Pagina 17

Heeft u een PDF, online publisher of digi-catalogussen? Gebruik Online Touch: catalogus digitaal bladerbaar uitgeven.

423 Lees publicatie 118Home