- Een andere oorzaak voor het kleine aandeel van de rivieren in de opvulling van de delta is dat er relatief weinig sediment vanuit het stroomgebied komt. De vele meren, zowel natuurlijke (gletsjermeren) als door de mens gemaakte (stuwmeren) houden veel (grof en fijn) sediment achter. Ook de recente bodemdaling in de bedding van de Niederrhein in Duitsland houdt tegenwoordig veel (met name grof ) sediment achter (zie figuur 3). - Heel Laag Nederland is een geologisch dalingsgebied. Alleen al om die daling van gemiddeld 5 cm per eeuw (uiteenlopend van 0 cm in het ZW en NO tot 10 cm in het NW) bij te houden is al bijna al het sediment nodig dat door Rijn, Maas en Noordzee wordt aangevoerd. Er vanuit gaande dat de sedimentaanvoer altijd ca 12,5 miljoen m3 groot is geweest, dan is sinds het ontstaan van Laag Nederland 6000 jaar geleden 75 miljard m3 sediment aangevoerd. Dat is ca 30% van het totale volume van de lagune. De rest is dan opgevuld met veen of is water gebleven. Het aanbod aan sediment is dus veel kleiner dan wat nodig is om het beschikbare oppervlak op te hogen en op zeeniveau te houden. De verhouding is ongeveer 1 op 3 à 4. Dit verklaart ook dat Nederland de laatste 2500 jaar gaandeweg terrein heeft verloren op de zee. Toen de strandwal verzwakte, drong de zee eerst in de Waddenzee en later ook in de Zeeuwse delta naar binnen en ruimde daar veel land op, voornamelijk bestaande uit veengrond. In deze binnenzeeën was daarna veel sediment in beweging en ontstonden ook weer opwassen, die boven de zeespiegel uitgroeiden. Een groot deel van het materiaal was echter afkomstig uit een herverdeling van het sediment dat zich vanuit het verleden in de bodem bevond. De zich uitdiepende zeearmen leverden het sediment voor het ophogende land er omheen. Zo is in Zeeland in de afgelopen 1700 jaar sinds het doorbreken van de strandwal ca 5 Miljard m3 sediment herverdeeld. Het gebied waar zeeklei aan de oppervlakte ligt werd daar gaandeweg groter (zie figuur 4) en het veen verdween. Ondanks de vele inpolderingen en landwinst is de gemiddelde hoogte van Zeeland (als daar ook de waterbodems in zijn meegerekend) er in die tijd nauwelijks op vooruit gegaan. Geologisch dalingsgebied Nederland. Dalingsgebied Niederrhein waar sediment achterblijft. (Stuw)meren waarin sediment achterblijft. Figuur 3. Invloeden in het stromingsgebied van de Rijn op erosie en sedimentatie. 6 Pagina 5

Pagina 7

Heeft u een uitgave, z-mags of digitale jaarverslagen? Gebruik Online Touch: clubmagazine digitaal op uw website plaatsen.

409 Lees publicatie 104Home