geven bij het overdenken van levensvragen, hoe we nieuwe invulling kunnen geven aan hotels en kuuroorden, aan hoe we architectuur kunnen gebruiken om waarden vast te leggen, hoe we iets van ons dwangmatig optimisme kunnen opgeven, hoe de versnipperde inspanningen van individuen om zich om de zorg van de ziel te bekommeren kunnen worden samengevoegd en georganiseerd binnen het kader van instituten. Hij geeft treffende voorbeelden van behoeften van mensen die werden vervuld onder het motto van religieuze kunst. Beelden van Maria, van Guanyin in China, van Demeter in Griekenland of van Venus in Rome, nu vaak nog slechts te zien in musea, kanaliseerden allemaal herinneringen aan vroegere tederheid en boden troost. Een ander thema van De Botton is dat we nergens meer worden opgeroepen om goed te leven en het onderwijs nauwelijks nog een functie heeft in de ontwikkeling van levenskunst. Veel religies kenden uitgebreide voorschriften voor het praktische leven (tot en met de frequentie van geslachtsgemeenschap voor verschillende beroepsgroepen) en uitgebreide schema’s voor de dagelijkse, wekelijkse en jaarlijkse rituelen om steeds weer bepaalde wenken en overwegingen terug te laten keren. Nu die zijn weggevallen ontbreken vanzelfsprekende structuur en de voordelen van herhaling. De Botton wijst erop dat wij eindeloos veel boeken lezen, maar na een maand eigenlijk al niet meer precies weten wat de boodschap was, een film zien en ons voornemen anders te gaan leven maar de volgende dag weer in ons patroon stappen, een avond televisie kijken en de volgende dag nauwelijks meer weten wat dat met ons deed. Natuurgebieden en natuurbeheerders zullen deze problemen niet allemaal voor ons oplossen, maar er zijn in dit perspectief wel voorbeelden denkbaar waar natuur en natuurgebieden een rol zouden kunnen vervullen. 244 245 Natuurgebieden kunnen bijvoorbeeld ontmoetingsplekken worden om jaarritmes gezamenlijk te beleven: de overgang van seizoenen, de fenologie van soorten die komen en gaan. Ze kunnen de mogelijkheid bieden om de belangrijke momenten in leven en dood te markeren: geboorte, huwelijk, dood, maar ook rites de passage bij het begin van de pubertijd of het volwassen worden. Ze kunnen plekken worden waar het ons gemakkelijk wordt gemaakt om stil te staan en te reflecteren. Ze kunnen onderdeel worden van vaste patronen. In deze tijd waar alles vloeibaar is en toegang belangrijker is dan eigendom, kan een natuurgebied een vast punt zijn in het leven. Sprekend over architectuur haalt De Botton de kerkvaders aan die benadrukten dat we goede architectuur nodig hebben om goede mensen te worden. Schoonheid was een stoffelijke versie van goedheid. Die stelling legt een mooie uitdaging bij terreinbeheerders. Als niemand in de samenleving ons meer oproept goed te leven, kan de schoonheid van de natuur dan die lacune vervullen? Dat zou een mooie nieuwe rol zijn. Pagina 123

Pagina 125

Voor maandbladen, online edities en onderzoeksrapporten zie het Online Touch CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een webwinkel in uw verenigingsbladen.

546 Lees publicatie 216Home