enigszins markante plaats. Dat idee leent zich voor verdere uitwerking: denk aan netwerken van bomen en familiebossen. Ik hoorde ook over mensen voor wie het einde nabij was en die graag nog een keer naar een ultieme natuurplek wilden. ik hoorde over mensen die hun as graag uitgestrooid wilden zien op stille plekken. Er is een groeiende vraag naar natuurbegraafplaatsen en verstrooiplekken in de natuur. Zou dat niet een mooie manier zijn voor natuurbeschermingsorganisaties om de binding met hun leden te versterken? Ouders kunnen een boom planten bij de geboorte van hun kind; kinderen kunnen de as van hun ouders begraven bij hun boom. Tussen het begin en het eind van het leven zijn er nog vele andere momenten van traditie, gezelligheid en ritueel in de natuur te organiseren. Denk aan wilderniscafés die echt afgelegen liggen. Of aan retraitemogelijkheden in de natuur. Waar ooit kloosters stilteplekken waren, zouden nu wildernissen als stilteplekken kunnen functioneren. De binding met de seizoenen is te versterken. Zouden de kerstboom, het hout voor de openhaard, misschien zelfs vruchten en jachtproducten in de omgeving van steden, gebruikers en producenten dichter bij elkaar kunnen brengen? Het idee van de smulbossen is door de pers snel belachelijk gemaakt, maar is in de kern een goed idee. Jamie Olivier merkte op dat veel jonge kinderen in de Verenigde Staten tomaten, aardappelen en veel groenten niet herkenden. Uitgaande van het idee dat alleen eigen ervaring tot verbinding leidt, zou het wellicht geen slecht idee zijn om bij de grote steden mogelijkheden tot contact met de natuur te organiseren. Veel indianenstammen kenden inwijdingsrituelen voor jongelingen op de grens van de volwassenheid. Eén zo’n ritueel was dat een jongeling een paar dagen alleen en zonder voedsel op een 238 afgelegen plek moest blijven. Tal van eigentijdse westerse organisaties hebben dit oude indiaanse ritueel vertaald in een vision quest. Bij zo’n vision quest worden mensen enkele dagen, soms na lange voorbereiding, alleen gelaten in de hoop dat ze een visioen ervaren dat meer licht werpt op hun levensvragen. In Nederland zijn stille plekken die zich daarvoor lenen moeilijk te vinden, vandaar dat een organisatie als Klara Adelena quests organiseert in bijvoorbeeld Kreta. Tijdens mijn gesprekken hoorde ik regelmatig mensen de wens uiten om eens een paar dagen echt alleen te zijn, zonder dat men de specifieke bedoeling van een vision quest op het oog had: een wens die moeilijk is te realiseren. Plekken waar je kunt wandelen zonder mensen tegen te komen, zijn er niet veel. Het zou interessant zijn om te onderzoeken of zulke plekken ook in Nederland zijn te vinden. Vaak heb ik mensen sprekende over hun vakantie in het buitenland enthousiast horen vertellen over een sterrennacht onder een hemel zonder lichtvervuiling. Er zijn vast ook mensen die stille en donkere nachten in Nederland zouden willen ervaren. Op de Waddeneilanden zijn zulke plekken nog veel te vinden, maar ook elders in het land. Ze zijn zeldzaam, maar ze bestaan. Op de Veluwe kan het bijvoorbeeld hier en daar echt stil en donker zijn. Voor mij persoonlijk hebben queestes en trektochten in de natuur, altijd een bijna rituele betekenis gehad. Een tocht door de bergen met een van mijn kinderen op breukvlakken in hun leven, geeft unieke momenten van verbondenheid. Dat is iets wat een stedelijke omgeving je nooit kan geven. Het afzien, het zwoegen en aan het einde van de dag samen uitblazen. De eenzaamheid van een plek, weten dat er in geen kilometers in de omtrek mensen zijn te bekennen. Het gevaar dat je deelt, het risico dat je 239 Pagina 120
Pagina 122Scoor meer met een e-commerce shop in uw drukwerk. Velen gingen u voor en publiceerden tijdschriften online.
546 Lees publicatie 216Home