Figuur 20: Door verplichte bijmenging van biobrandstoffen stimuleert de overheid de marktvraag. Een ander voorbeeld komt uit Australië. De kreeftenstand dreigde door overbevissing te klein te worden. De sector organiseert zijn eigen beleid en vraagt vervolgens de overheid om toe te zien op naleving van de afspraken. Dit blijkt een goede methode om freeriders tegen te gaan. De regeling stuurt op input, beheersing van de kwaliteit van het proces en toetreding tot de markt, en niet op vangstvolume. De kreeftenvisserijsector in Australië is een van de grootste in de wereld, met in 2001 een totale vangst van 11.300 ton en een omzet van circa 300 miljoen AUD. De afspraken binnen de sector rusten op twee pijlers. Ten eerste het voldoen aan de ecologische en duurzaamheidscriteria zoals deze in Australië gelden. Door aanpassing van de wijze van vissen, waaronder bescherming van volwassen vrouwtjeskreeften en beperking van het aantal vissers kan de kreeftenstand groeien tot het niveau van 1980. De beperking van het aantal vissers zorgt ervoor dat het rendement van de vissers op peil blijft. De toegang tot de markt wordt beperkt en beheerst door een stelsel van verhandelbare visrechten. De overheid houdt toezicht op het gebruik van deze rechten en kijkt of de wijze van vissen past binnen de gestelde ecologische criteria. Overheid en sector evalueren de resultaten gezamenlijk en sturen waar nodig bij. Deze werkwijze is als eerste gecertificeerd door de International Marine Stewardship Council27. Regulering gericht op vernieuwing en innovatie in plaats van aftopping van het volume Beperking van overlast, overschot of uitputting van voorraden kan op diverse wijzen aangepakt worden. Soms wordt gekozen voor harde beperking van het volume of activiteiten van sectoren door de overheid; bijvoorbeeld visquota of maximering van het aantal verkeersbewegingen. Het nadeel van deze aanpak is dat voor de industrie de stimulans ontbreekt om prestaties te verbeteren en efficiënter te werken. Regelingen zoals in de luchtvaart, waarbij geluidscontouren de hoeveelheid te produceren geluid maximeren, bevorderen de toepassing van geluidsarme vliegtuigen en de aanpassing van vliegroutes. Immers, door deze investeringen in de vervanging van de vloot en training van personeel is groei van verkeer en omzet mogelijk en aantrekkelijk. Ook de reeds genoemde carbon credits maximeren niet de productie maar wel de uitstoot. Dit bevordert de substitutie van productiefaciliteiten door meer CO2-efficiënte installaties of voertuigen. 38 Afvalstromen omzetten in grondstofstromen DSM werkt gericht aan het ontwikkelen van markten om afvalstromen om te zetten in grondstoffen voor nieuwe en bestaande producten. Dit wordt gedreven door maatschappelijke ontwikkelingen en het feit dat door overheidsmaatregelen nieuwe kansen in de markt ontstaan. Een voorbeeld van het hergebruik van grondstoffen bij DSM is onder meer de ontwikkeling van fleece voor de confectie-industrie uit PET-flessen. PET-flessen zijn na een aantal keren hergebruik niet meer geschikt voor frisdranken. Een algeheel verbod op het storten van deze producten in Duitsland heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe producten uit PET-flessen, bijvoorbeeld in de vorm van fleece als stof voor truien, sportkleding. Waardeloos, moeilijk afbreekbaar afval gaat door het Pagina 44
Pagina 46Interactieve e-boek, deze artikel of lesboek is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het van papier naar digitaal converteren van web jaarverslagen.
472 Lees publicatie 162Home