varen van het nitraat in deze concentraten. Waterzuiveringsbedrijven voeren verschillende projecten uit om na te gaan welke nieuwe producten en markten kunnen ontstaan, al dan niet in combinatie met slibverwerking. Vergisting en productie van biogas is een van de opties (zie energiemarkt). Figuur 11: Hergebruik van water uit mest als spoel- en reinigingswater. onderzoek heeft uitgewezen dat dit (voorlopig) bedrijfseconomisch niet interessant is13. Ureum Ureum kan uit mest gewonnen worden. Deze stof is geschikt om via elektrolyse waterstof te maken. Volgens Amerikaans onderzoek14 is de productie van waterstof uit urine efficiënter dan elektrolyse van water. Deze toepassing biedt perspectief voor de toepassing van waterstof als brandstof voor auto’s. Daarnaast wordt ureum gebruikt in katalysatoren van auto’s. De omvang en potentie van de markt van ureum voor deze toepassingen is momenteel niet bekend. Chemicaliën Via fermentatie kunnen uit mest zeer uiteenlopende stoffen gemaakt worden. Een goede mogelijkheid is de productie van cyanophycine, een polymeer dat als uitgangsmateriaal kan dienen voor de productie van verf en nylon. Cyanophycine is een interessante grondstof voor de chemische industrie, omdat het veel stikstof bevat, wat gunstig is voor de productie van een aantal chemicaliën. Een tweede potentiële kandidaat is fumaarzuur, dat omgezet kan worden in barnsteenzuur, een grondstof voor plastic. Daarbij ontstaan aanzienlijke hoeveelheden chitine, dat wordt gebruikt in de waterzuivering als coating voor plantenzaden of als absorptiemateriaal. De productie van fumaarzuur en chitine omvat een aantal stappen die afzonderlijk voor een deel goed bekend zijn, maar in combinatie nog niet op grote schaal zijn beproefd15. 3.5 Specialties De laatste categorie producten uit mest zijn de zogenoemde specialties; specifieke toepassingen in bepaalde segmenten of markten met een beperkte schaal of die nog een experimenteel karakter hebben. Voor de volledigheid van het marktoverzicht worden deze hier kort genoemd. Algen Het concept “ECOFERM”12 koppelt de varkensstal via vergisting van de mest en de productie van elektriciteit en warmte (WKK) aan de kweek van algen. De algen gebruiken de mineralen in het digestaat en de CO2 uit de WKK en stallucht als voedingsstoffen. Algen kunnen op diverse markten, waaronder die van veevoer of transportbrandstof, worden afgezet. Tot op heden zijn er slechts toepassingen in experimenteel/ontwikkelingskader. Susteïne De mogelijkheid om via bacteriën die groeien op biogas, eiwit (zogenoemd susteïne) uit mest te produceren, is technisch haalbaar. Maar 12 ECOFERM is een InnovatieNetwerk-project gericht op het realiseren van een gesloten kringloop op varkensbedrijven. 13 N. Oosterhuis, H. Hooijer. 2007.Duurzaam eiwit uit biogas. Verkenning van het perspectief van susteïne. 14 Bron: http://www.rsc.org/chemistryworld/News/2009/July/02070902.asp 15 J. Sanders, J.H. van Kasteren, Mest als waardevolle grondstof. Enkele technologische opties, rapport 10.2.233, InnovatieNetwerk, april 2010. 23 Pagina 29
Pagina 31Interactieve internet rapport, deze catalogus of maandblad is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaliseren van erelatiemagazines.
472 Lees publicatie 162Home