21 Braakliggende terreinen bieden tijdelijk thuis voor dieren en planten Het is gedaan met de desolate braakliggende gebieden in Nederland. De natuur neemt het over. Dat is het plan van InnovatieNetwerk en partnerorganisaties. Met succes wordt op verschillende plaatsen alle ruimte gegeven aan planten en dieren om zich te vestigen op de tienduizenden hectare grond die tijdelijk ongebruikt op bebouwing wacht. Het concept ‘Tijdelijke Natuur’ wint terrein. Het is gelukt. Rugstreeppadden hebben in 2010 een nieuwe stek gevonden in het tijdelijke natuurgebied in de haven van Amsterdam. Om hen een handje te helpen, waren er speciale poelen gegraven, en daar zijn de rugstreeppadden op afgekomen. Bezoekers die hun ogen op de grond gericht houden, kunnen er ook de basterdzandloopkever met zijn mooie kleuren zien rondscharrelen. Maar er is meer te beleven. Vorig jaar fladderden er hele zwermen knalblauwe vlinders, de Icarus-blauwtjes. Omdat de grond van de Haven Amsterdam bestaat uit opgespoten zand van de duinen, komen er ook plantensoorten uit de kustgebieden op. Mogelijk nog spectaculairder is de situatie in Steenwijk, waar op een oppervlakte van honderd hectare, ruimte wordt gegeven aan tijdelijke natuur. In 2010 zijn verschillende broedende steltlopers waargenomen zoals de grutto en de kievit. Het gaat in al deze gevallen om dier- en plantensoorten die de mogelijkheid krijgen zich tijdelijk op braakliggende terreinen te vestigen. In heel Nederland is ruim 35.000 hectare grond (tweemaal de omvang van Texel) door overheden of projectontwikkelaars aangekocht ten behoeve van woningbouw, infrastructuur, bedrijventerreinen of ontgrondingen. Hoewel de bestemmingplannen klaar zijn, kan het vaak nog jaren duren voordat er daadwerkelijk gebouwd gaat worden. Grondeigenaren proberen al die tijd angstvallig de natuur buiten de deur te houden door terreinen regelmatig om te ploegen of te verpachten als landbouwgrond. Want als beschermde plant- en diersoorten zich op het terrein vestigen, kunnen organisaties of burgers met de wet in de hand compensatie eisen of ervoor zorgen dat de bouw afgeblazen wordt omdat deze zeldzame soorten wettelijk voorrang hebben. Het concept ‘Tijdelijke Natuur’, dat is ontwikkeld door InnovatieNetwerk, biedt hier een oplossing voor. Kern is dat ondernemers, nog voordat beschermde soorten zich hebben gevestigd, een ontheffing aanvragen voor de Flora- en Faunawet, waardoor ze vooraf zekerheid hebben dat ze deze soorten mogen verwijderen op het moment dat de bouw begint. Een studie heeft aangegeven dat deze tijdelijke situatie permanente winst voor de natuur oplevert. Inmiddels bestaan er tijdelijke natuurgebieden in de havens van Amsterdam en Rotterdam. Ook in Steenwijk, Almelo, Meerstad (bij Groningen) en in Den Bosch krijgt de natuur tijdelijk de ruimte op braakliggende gebieden. Meerdere gemeentes en Rijkswaterstaat overwegen eveneens ontheffingen voor tijdelijke natuur aan te vragen. In het buitenland heeft Vlaanderen belangstelling getoond. In 2010 toonde toenmalig minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) zich in een brief aan de Tweede Kamer groot voorstander van tijdelijke natuur. Niet alleen dragen deze natuurgebieden bij aan de biodiversiteit, omdat de terreinen in principe toegankelijk zijn voor het publiek kunnen ze ook helpen de natuur weer dichter bij de mensen te brengen. In 2010 werden ook twee rechtszaken aangespannen tegen tijdelijke natuur die inmiddels zijn samengevoegd in één proces dat voor de Amsterdamse rechtbank dient. Een partij, de Haven van Amsterdam, vindt dat de regeling voor tijdelijke natuur te restrictief is, terwijl Milieucentrum Amsterdam vindt dat de criteria juist te ruim zijn. Voorjaar 2011 wordt de uitspraak verwacht. Pagina 22

Pagina 24

Interactieve e-vakblad, deze clubblad of cursus is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het naar een online publicatie converteren van internet reclamefolders.

465 Lees publicatie 156Home