102 zen voor warmtepomp of warmtelevering, ontbreekt aansluiting op het gasnet. Dit wordt niet alleen gedaan om bij netaanleg kosten te besparen, het is ook bedoeld om te voorkomen dat bewoners kunnen omschakelen. Dit zou de rentabiliteit van aangelegde voorzieningen kunnen schaden. In het voorbeeld van Jühnde (zie hoofdstuk 3) hebben bewoners wel een keus, en de meerderheid kiest voor het duurzame alternatief. Ondanks dat dit bij aanvang aanzienlijke investeringen vergt. Bij stadsverwarming kunnen huishoudens zelf de keuze tussen gas of warmte niet maken. Ze zitten vast aan een bepaalde leverancier die zijn tarieven dicteert. Tarieven worden zodanig berekend dat een gemiddelde warmteafnemer “niet meer dan anders” kwijt is (zie hoofdstuk 15). Een stevig deel van de warmtelevering wordt vergoed met een vastrecht. Daarmee dekt de leverancier zich in tegen matig warmteverbruik. Met energiebewust gedrag kunnen bewoners de energierekening slechts marginaal beïnvloeden. Energiebesparingsmaatregelen in de woning zijn voor de stadswarmteleverancier niet voordelig. In de praktijk worden dergelijke maatregelen daarom ontmoedigd. Dit door de aansluiting op het warmtenet zeer duur te maken.111 Bewoners hebben niet alleen weinig te kiezen, ze krijgen ook woningen die meer warmte nodig hebben dan noodzakelijk is. Bij Nieuwe Nuts ligt dit anders. Om de energievoorziening op duurzame bronnen te kunnen enten, moet de energievraag maximaal worden beperkt. Ook is het belangrijk om bronnen en voorzieningen te differentiëren. Nieuwe Nuts kan duurzamer en beter draaien door alternatieven en keuzemogelijkheden te bieden. Een voorziening die daarbij helpt, is de lage temperatuurverwarming. Voor ruimteverwarming is geen hoge temperatuur nodig. Bij toepassing van de juiste afgiftesystemen in de woning kan met veel lagere temperaturen worden gewerkt.112 Hierdoor kan de benodigde warmte makkelijker uit verschillende duurzame bronnen worden gehaald.113 Dergelijke systemen lenen zich bovendien goed voor koeling van de woning. Laagwaardige warmte is op de meeste plaatsen in Nederland goed te bufferen voor seizoensopslag: warmte geoogst in de zomer kan worden gebruikt in de winter; en koelte geoogst in de winter kan worden gebruikt in de zomer. In “Damanhur” (Italië) heeft een ecologische gemeenschap een warmtevoorziening ontwikkeld die deels is gebaseerd op zon en deels op hout. De gemeenschap heeft een eigen productiebos dat sowieso moet worden onderhouden. Het zonnedeel van de installaties loopt zonder veel bediening. Pas wanneer extra vermogen nodig is, wordt de houtketel bijgestookt, wat in hoge mate is geautomatiseerd. Damanhur kent een hoog niveau van bewonersparticipatie. De bosbouw wordt in eigen beheer gevoerd. Bewoners kappen selectief en behouden zo een aantrekkelijk en (bio)ivers bos met menging van nieuwe en oude bomen.114 Er worden zelfs aparte technieken gebruikt om de kap en het splijten van hout zo geruisloos mogelijk te maken. Betrokken bewoners houden als geen ander rekening met de kwaliteit van hun eigen leefomgeving. 111 Stadsverwarming wordt forfaitair gewaardeerd in de EPC. De waarde hiervan wordt doorgaans door de energiebedrijven geïncasseerd (rentabiliteitsbijdrage). Hiermee worden de budgetten van de ontwikkelaar voor energiebesparende maatregelen uitgeput. De ontwerpWarmtewet (stand zomer 2007) wil hier overigens een einde aan maken. De aansluitkosten voor gas, licht en warmte moeten dan beperkt blijven tot de daadwerkelijke aansluitkosten. 112 Bij toepassing van vloer- en wandverwarming, warmteterugwinning uit ventilatielucht en hoge isolatiewaarden kan zelfs worden volstaan met een aanvoertemperatuur van circa 26˚C. Dat maakt het op veel locaties mogelijk om jaarrond te verwarmen puur op basis van de zon. 113 Bijvoorbeeld zonnewarmte uit een kas, restwarmte uit elektriciteitsproductie en grondwaterwarmte opgewaardeerd met een warmtepomp. Figuur 38. Groepswoning in “Damanhur” (Italië) in een bosrijke omgeving. 114 Bij industriële bosbouw wordt integraal gekapt en opnieuw aangeplant, wat resulteert in een eentonig beeld, lage biodiversiteit en kale plekken na de kap. Pagina 111

Pagina 113

Voor clubbladen, online whitepapers en kranten zie het Online Touch beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een web winkel in uw verenigingsbladen.

303 Lees publicatie 100Home